Rahmi Koç Müzesi İstanbul, Ankara ve Balıkesir’de yer alan tarihi eserler kompleksi. Bu müzeler topluluğunu anlatmak çok uzun sürer fakat biz şimdilik konuyu İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi ile sınırlandırmak istedik.
Müze Beyoğlu semtinde, Haliç kıyısında yer alıyor. Hasköy semtinde bulunan İstanbul Rahmi Koç Müzesi; ülkemizin sanayi, iletişim, endüstri ve ulaşım tarihine ışık tutuyor. Türkiye’deki Rahmi Koç Müzelerinin en büyüğü ve görkemlisi burası.
Teknik dallara ilgi duyanlar için bulunmaz bir nimet desek yeridir! Üstelik yalnızca Türkiye’nin değil, başka ülkelerin de geçmişten günümüze mühendislik ve endüstriyel tarihine ait eserler ihtiva ediyor. Avrupa’daki pek çok müzeden daha fazla esere sahip olduğu biliniyor.
Burada klasik otomobillerden minyatür ev eşyaları ve trenlere, film makinelerinden buharlı araçlara, tramvay ve motorlardan Zeytinyağı Fabrikası’na kadar sayısız eser var.
Müze, onbinlerce parçadan oluşan koleksiyonuyla ziyaretçilerine sanatsal, kültürel ve tarihi bakımdan paha biçilmez bir miras sunuyor. Teknolojinin gelişimine anbean tanıklık edeceğiniz bu müzede tarihe yolculuk yapacak, nostaljik dakikalar yaşayacaksınız.
Dünyadaki en küçük oyuncak treni de, 1383 tarihli gök küreyi de burada göreceksiniz. Oyuncak bebeklere mercekle bakma deneyimini yaşayacak, eski dalgıç kıyafetlerini ve asırlık tarihi faytonları göreceksiniz.
Bir yandan yeni bilgiler kazanırken bir yandan ağzınız açık kalacak. Hem eğitici, hem eğlendirici bir sosyal mekân olan Rahmi M. Koç Müzesi İstanbul şehrinin en nâdide yerlerinden biri.
Ülkemizdeki hem ilk hem de tek sanayi müzesi olma özelliğine sahip bu güzide mekân,Rahmi Mustafa Koç’un çabaları ve yatırımları sayesinde faaliyete geçirildi.
Rahmi M. Koç Müzesi inşa edilirken Osmanlı’dan kalan iki tarihi bina kullanıldı. Onarımdan geçirilerek yeniden hayat verilen bu binalardan biri 1861 yılına dayanan bir Tersane’ iken, diğeri ise III. Ahmed zamanında yapılan Çapa Fabrikası (Lengerhane) olarak biliniyor.
Bir süre depo olarak kullanılan bu binalar, Rahmi Koç tarafından satın alınarak müzeye çevrildi.
(Kuponall tanıtım bülteninden…) 🙂 İçeriğimizin devamında sizi; İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi nerede, Rahmi Koç Müzesi’nde neler var, Rahmi Koç Müzesi giriş ücreti ne kadar? Gibi onlarca sorunun yanıtı bekliyor.
Rahmi Koç Müzesi Hakkında Bilgi
Müzenin adını duyduğumuzda hemen İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi aklımıza geliyor. Fakat dediğimiz gibi Ankara ve Balıkesir Cunda Adası’nda da Rahmi Koç müzeleri var. Öte yandan yine Ayvalık bölgesinde Rahmi Koç Müzesi’nin ‘Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı’ yer alıyor.
İstanbul’daki Rahmi Koç Müzesi, barındırdığı eserlerle endüstrinin ve teknolojinin gelişim sürecini gözler önüne seriyor.
Müzedeki eşyalar, ülkemizin yıllar içerisinde nasıl bir değişim geçirdiğini ortaya koyuyor.
Örneğin burada uçak ve gemilerden röntgen aracına varana kadar yüzlerce eser var. Denizaltıdan çevirmeli telefona ve gramofon iğnesine dek, aklınıza bile gelmeyecek ilginç objelerle karşılaşacaksınız.
Endüstriyel arkeoloji hazinesi olan bu müzedeki objeler, sizi alıp geçmişe götürecek.
Eserlerin birçoğu Rahmi Koç’a ait özel koleksiyondan oluşurken, bir bölümü süreli olarak verilmiş. Bazıları da çeşitli kişiler ve kurumlar tarafından bağışlanmış. Müzenin koleksiyonu her yıl genişletilmeye devam ediyor. Müzedeki pek çok endüstriyel ekipman, araç ve otomobil hâlâ çalışır durumda ve gayet bakımlı.
Tarihe damga vuran, asırları etkileyen buluşların bir arada sunulduğu bu müze, -deyim yerindeyse- masalsı bir atmosfere sahip. Baktığınızda tarihi eserler sergileniyor diyorsunuz ama bundan çok daha fazlası. Burada insanoğlunun estetik zevki, çalışkanlığı ve becerisi sergileniyor aslında.
Kapılarını 1994 yılında açan Rahmi M. Koç Müzesi, 1996’da Avrupa konseyi’nin kararıyla ‘Yılın Müzesi Özel Ödülü’ne lâyık görüldü. Söz konusu ödülü alan ilk Türk müzesi bu müze oldu.
Öte yandan müzeye 2001 itibariyle Kültür Bakanlığı’ndan da bir ödül geldi. Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne sahip olan Rahmi Koç Müzesi, 2013 yılında ise Tripadvisor sitesinden Travellers Choice 2013 ödülü aldı.
Hiç kuşkusuz müze tüm bunların hakkını fazlasıyla vermeye devam ediyor. Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı bünyesinde faaliyet gösteren müze, 27 bin metrekarelik alanı kaplıyor.
Yurdumuz için büyük bir gurur kaynağı olan Rahmi M. Koç Müzesi, endüstriyel mirasımızın parlak aynası olarak nitelendirilebilir.
Uzun lafın kısası, burada doyumsuz bir tarih şöleni, sizi ağırlamak için hazır bekliyor!
Yıl içinde birçok geçici sergiye sahne olan müzede bazen özel organizasyon ve konserler düzenleniyor. Müzenin bazı bölümlerinde atölyeler gerçekleştiriliyor ve çeşitli eğitimler veriliyor.
Diğer taraftan, müze Haliç kıyısında konumlandığı için gezinize manzaralı bir yerde mola vermeniz mümkün. Müzenin içerisindeki restoranlar ve kafeler gezinize ayrı bir renk katacak.
İstanbul Rahmi Koç Müzesi Giriş Ücreti 2023
- Öğrenci: 12 TL
- Yetişkin: 28 TL
- Denizaltı İçin Rahmi Koç Müzesi Giriş Ücreti: Öğrenci-10 TL; yetişkin-14 TL (Tekne turları her zaman yapılmıyor. Hava koşullarına bağlı.)
- Ayrıca Müze Kart geçerli, bu kart sayesinde %10 indirimden yararlanabilirsiniz.
Rahmi Koç Müzesi Ziyaret Saatleri
- Pazartesi günleri hizmet vermiyor.
- Salı’dan Cuma’ya 10:00 ile 17:30 arası açık.
- Cumartesi ve Pazar günleri 10:00-19:00 arasında hizmet veriyor.
- 31 Aralık-1 Ocak tarihlerinde kapalı.
- Ramazan ve Kurban bayramının arefe günleri ve bu bayramların ilk günlerinde de açık değil.
Rahmi Koç Müzesi Nerede?
Beyoğlu-Hasköy Caddesi’nde konumlanan müze, Haliç’in kuzey kıyısında yer alıyor. Taksim’e ve Sultanahmet Meydanı’na oldukça yakın. Tarihi Yarımada’ya komşu olduğu için kültür turlarının en popüler rotolarından. Haliç Köprüsü’nün yakınındaki merkezi konumuyla, her yerden kolayca ulaşılabilir durumda.
Adres: Hasköy Cad. No: 5 Hasköy 34445 – İstanbul
Yol tarifi için Buraya tıklayın!
Rahmi Koç Müzesi Nasıl Gidilir?
Buraya ulaşmak için kullanabileceğiniz bazı otobüs hatları şöyle:
- 54HT Taksim – Hasköy
- 54HŞ Şişli – Hasköy
- 47Ç Eminönü – Güzeltepe
- 38T Taksim – Küçükköy
- 47E Eminönü – Binevler
- 36T Taksim – Cebeci
- 47 Eminönü – Yeşilpınar
- 38T ve 36T
- Şişhane –Vialand
- TB1
- Şişhane – İmar Blokları
- Şişhane – Yunus Emre Mahallesi
Vapur ve metrobüs seferleriyle de buraya ulaşım sağlayabilirsiniz. Dilerseniz Dentur’un Kabataş ya da Beşiktaş çıkışlı Haliç Turları’na da katılabilirsiniz.
Metrobüs alternatiflerini tercih edecekseniz Zincirlikuyu – Beylikdüzü veya Söğütlüçeşme -Avcılar hatlarından birine binerek Halıcıoğlu durağında inebilir, 10 dk yürüyüşün ardından müzeye varabilirsiniz.
Rahmi Koç Müzesi’ne nasıl gidilir? Diye düşünen ve dolmuş kullanmayı planlayan okurlarımıza Şişhane- Alibeyköy hattını öneririz. Trafiğe girmeyeyim, boğaz havası alayım derseniz Üsküdar-Eyüp seferi yapan vapurlar sizin için en doğru tercih.
Rahmi Koç Müzesi Ulaşım
Buraya Metro M2 hattıyla da ulaşım sağlayabilirsiniz. Minibüse binmeyi tercih edecekseniz B-44 nolu minibüse binebilirsiniz. Vapurla gelecek olanlar Haliç Hattı’ndan yararlanabilir.
Taksim Meydanı’ndan gelecekseniz Hasköy’e giden otobüsleri kullanabilirsiniz.
Sultanahmet’ten gidecek olanlara taksi tutmalarını öneririz. Dilerseniz sahil yolunu izleyerek önce Eminönü’ne varın. Daha sonra Unkapanı Köprüsü’nden (Atatürk Köprüsü’nden) Haliç’in diğer yakasına geçin.
Rahmi M. Koç Müzesi iletişim bilgileri ise şu şekilde:
- Telefon: 0 (212) 369 66 00
- Faks: (0212) 369 66 00
- Web Sitesi: Tıklayın.
- Instagram: Tıklayın!
- Facebook: Tıklayın!
- Twitter: Tıklayın!
- E-Mail: info@rmk-museum.org.tr
Rahmi Koç Müzesi’nde Neler Var?
Burası koskoca bir dünya. Müzenin envanterinde âdeta yok yok! 14 binden fazla esere ev sahipliği yapan Rahmi M. Koç müzesi, tarih meraklılarının –deyim yerindeyse- kendini kaybedeceği bir yer!
Müze; Yaşayan Geçmiş, Havacılık, Denizcilik, Bilimsel Âletler, İletişim Araçları gibi bölümlere ayrılıyor.
Öte yandan demiryolu ulaşımı, Buharlı Makineler, Zeytinyağı Fabrikası, Tarım, Karayolu Ulaşımı, sergiler, müze mağazası ve hediye dükkanı, Modeller ve Oyuncaklar da Rahmi Koç Müzesi bölümleri içerisinde yer alıyor.
Maketler, baskı ve film koleksiyonları müzeyi süsleyen diğer detaylardan. Müzede ayrıca Rahmi M. Koç Galerisi adında bir bölüm ayrılmış. At arabaları, kağnılar, bisiklet ve motosikletler ayrı bir yerde toplanmış.
Sualtı bölümü, Atatürk Koleksiyonu, ‘Renkli Matematik Dünyası’ ve nostaljik dükkanlar müzenin diğer kısımlarını oluşturuyor.
dakik saat, Şifa Eczanesi, Haliç oyuncakçısı gibi bölümlerde yapılan canlandırmalar o dönemin ruhunu en iyi şekilde yansıtıyor.
Rahmi M. Koç Müzesi ‘Tersane’ bölümünde geniş çaplı bir tekne koleksiyonu mevcut. Tabii ki Rahmi Koç Müzesi’ndeki eserler bunlarla sınırlı değil. Ülkemizin en büyük otomobil koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapan bu müze; Tofaş, Daimler, Chevy, Royce gibi pek çok eski aracı günümüze taşıyor.
Kendinizi âdeta lüks bir galeriye gelmiş gibi hissedeceğiniz bu bölümde, sergilenen araçların albenisine hayran kalacaksınız.
Aynı zamanda nostaljik tramvay, tünel vagonu, buharlı lokomotif ve buna benzer daha nice İstanbul aracı, Rahmi Koç Müzesi’nde sizi bekliyor.
Gişeden bilet alırken harita istemeyi ihmâl etmeyin. Böylece müzeyi daha rahat dolaşabilirsiniz.
Müzede ‘Ne Nasıl Çalışır?’ bölümü de var. Burada eski vantilatör, bilgisayar, fırın, bulaşık ve çamaşır makinesi gibi cihazların çalışma sistemleri anlatılıyor. Bazı cihazlarda butonlar mevcut, onlara basarak çalıştırmanıza izin veriliyor.
Müze temelde üç ana bölümden meydana geliyor, diğer bölümler bu ana bölümlerin içerisinde yer alıyor:
Lengerhane
Sultan III. Ahmet’in yaptırdığı lengerhane Rahmi M. Koç Müzecilik Vakfı tarafından 1991 yılında satın alınmış ve restorasyon çalışmalarına başlanmış. 1994 yılının sonlarında da müze, ziyaretçi kabul edebilecek hâle gelmiş.
Daha sonra bir de galeri eklenmiş ve binaya ‘Mustafa V. Koç Binası’ adı verilmiş. Binaların dokusu o dönemi yansıtıyor. Dış mekânın ve iç avlunun özüne dokunulmadan uygulanan tasarım, ziyaretçilere o zamanların hissiyatını veriyor.
Geçici sergiler burada ziyaretçilere sunuluyor. Vakfın restore ettirdiği bu tarihi yapı, müzenin en geniş bölümlerinden biri.
Bu bölümde yer alan koleksiyonlar özellikle çocukları cezbediyor. Cam vitrinlerde tekne resimleri, tren modelleri ve eski radyolar sergileniyor. Lengerhane’nin en ilginç bölümlerinden biri de, ses efektleriyle hareketlendirilen ‘Kaptan Köşkü’. Bu bölümde unutulmaz bir deneyim yaşayacağınız garanti.
Lengerhane Binası Bölümleri
Burası 3 kattan meydana geliyor. Giriş katında makinelerin çalışma sistemleri ve aksamları sergileniyor. İçten yanmalı motorlar, sıcak hava motorları, buharlı makine modelleri bunlara örnek.
Üst katta Bilimsel Âletler ve İletişim Âletleri bölümü yer alıyor. Burada Kalliope müzik kutusundan bilyeli saatlere, antika teleskoplardan fotoğraf makinelerine kadar pek çok şey mevcut.
Diğer katta ise Kaptan Köşkü bulunuyor. Denizcilik ve havacılıkla ilgili objeler de burada. Zeki Alasya’nın meşhur Dioraması da görülmeye değer.
Yine bu katta küçük lokomotif ve tren maketlerine, oyuncaklara ve otomobil modellerine de rastlayabilirsiniz. Tarihi matbaa makinelerini ve sinema makinelerini de ziyaret etmeyi unutmayın.
Rahmi Koç Müzesi bölümleri içerisinde çok geniş bir alanı kaplayan Lengerhane’nin barındırdığı en ilginç eserlerden biri Kandilli Rasathanesi’ne ait olan makine ve âletler. 13. Yüzyıl İslam astronomi bilginleri tarafından kullanılmış usturlablar, farklı dönemlere ait güneş saatleri ve rub’u tahtaları da burada sergileniyor.
Ek binaya inen merdivenin duvarlarında ise Osmanlı savaş gemilerinde kullanılmış küçük kalibreli toplara, DF (gemi yol bulma) antenlerine, çeşitli gemi modellerine yer veriliyor.
Hasköy Tersanesi
Bu bina Şirket-i Hayriye tarafından 1861 yılında bakım-onarım işlerini yürütmek için kurulmuş. Müze bünyesine 2001 yılında dâhil olan Tarihi Hasköy Tersanesi, 14 binadan meydana geliyor ve toplam 11 bin metrekarelik bir alanı kaplıyor.
Lengerhane gibi tarihi öneme sahip olan bu yer de orijinaline sadık kalınarak onarımdan geçirilmiş. 1938’de Sarıyer ve Kocataş şehir hattı vapurlarının inşa edildiği bu tersane, o zamanın en büyük tersanelerinden biri kabul ediliyor. Şimdi İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi koleksiyonuyla misafirlerine unutulmaz anlar yaşatıyor. Buradaki tren tezgahları ve tarihi kızaklar hâlâ çalışır vaziyette.
Hasköy Tersanesi Binası’nda Neler Var?
Marangozhane, Zeytinyağı Fabrikası, otomobiller, Su Altı Dünyası, Atatürk Koleksiyonu, gemi makineleri, Nostaljik Dükkanlar burada yer alıyor. Ayrıca kayıklar, eski bilgisayarlar, bisikletler ve motosikletler de sergileniyor.
Kağnılar, Bebek Arabaları, Renkli Matematik Dünyası, Torna Tezgahları, ‘Ne Nasıl Çalışır?’ bölümleri de bu binada. Fen, Enerji ve Astronomi atölyelerinin yer aldığı Hasköy Tersanesi, Raylı Ulaşım (Aydın Çubukçu Galerisi) bölümüne de ev sahipliği yapıyor.
Yine burada bulunan minyatür mekânlar ve oyuncaklar sergisi, gerçek ölçekli tarihi tren maketleri mutlaka görülmeli.
C biçiminde inşa edilen bu yapının ortasında, Tersane binasının ırgatı, kızağı ve gerçek takalar mevcut.
Henry Kupjack tarafından yapılan’18.yy Osmanlı Kahvehanesi’ adlı maket de bu eserlerden biri.
Erdoğan Gönül Galerisi’ndeki klasik arabalar karşısında hayrete düşmemek mümkün değil. Bu galerinin sonunda sizi Dr. Bülent Bulgurlu Galerisi ve rengârenk, birbirinden değerli antika otomobiller bekliyor.
Dizel motorları – Buhar makineleri, Araser Zeytinyağı fabrikası canlandırması, Marangozhane canlandırması ise binanın sonunda yer alıyor.
Mermer Kuş Evleri
Rahmi Koç Müzesi Tersane binası cephelerinde, İznik çinilerinden yapılan mermer kuş evlerini görmeniz mümkün. Kelimenin tam anlamıyla bir şâheser niteliği taşıyan mermerden kuş evleri merhum taş ustası Gazi Özdemirci’ye ait. İznik çinisi kuş evleri de Selçuklu motiflerinden ilham alınarak yapılmış.
Açık Hava Sergi Alanı
Buradan Haliç kıyısına ilerleyerek TCG Uluçalireis Denizaltısı’nı ve Fenerbahçe Vapuru’nu ziyaret etmeniz mümkün.
Rahmi M. Koç Müzesi Sergileri
Geçmiş sergilerle ilgili bilgilere bu sayfadan ulaşabilirsiniz. Müzenin resmi web sitesinde, 2002-2019 arası sergilere yer veriliyor.
Ayrıca 29 Ekim tarihinde gerçekleştirilen geleneksel bir sergi var: Atatürk Fotoğrafları Sergisi.
Atatürk’ün yabancı devlet adamlarıyla görüşmeleri, yurt dışı seyahatleri, gündelik yaşamından kareler sunuluyor. Cumhuriyet bayramı kutlamalarından, Florya Deniz Köşkü’nden ve Dolmabahçe Sarayı’ndan’n çok özel anlara yer veriliyor.
Sergi boyunca Yapı Kredi Arşivi’nden seçilen 3 saatlik bir video gösterimde oluyor. Atatürk filmlerinden derlenen bu video şüphesiz ki izleyenlerin tüylerini diken diken ediyor.
Selahattin Giz Koleksiyonu’ndaki unutulmaz fotoğraflar bir araya getiriliyor. Umarız sergi bu yıl da düzenlenir.
Rahmi Koç Müzesi Eserleri
İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi bünyesinde sizi alıp asırlar öncesine götürecek binlerce eser mevcut. İstanbul’un hikâyelere, filmlere ve şarkılara konu olmuş 37 iskelesi de burada sizi bekliyor.
Müzenin hangi bölümünde neler olduğunu detaylı bir şekilde anlatacağız. Önce, en dikkat çeken eserlerden bazılarına değinmek istiyoruz. İşte müzenin yıldızları:
- Motorsuz Tekne Clodia: Bu obje 2012 yılından beri müze koleksiyonunda sergileniyor. Gezgin Giacomo de Stefano, 6 ay boyunca 12 ülkeyi bununla gezmiş, Toplamda 5200 kilometre yol katetmiş. Londra’dan İstanbul’a uzanan bu serüvenin canlı şahidi olan bu tekne, müzenin en ilginç objesi ünvanını hak ediyor.
- Tarihi Kızak: Bu eser Tarihi Hasköy Tersanesi’ne yer alıyor. Buhar gücüyle çalışan 45 metre uzunluğa sahip bu kızak, 1884 yılında yapılmış. Ülkemize parçalar hâlinde getirilen Meymenet, Amed, Refet, Nusret gemileri burada bir araya getirilmiş. Teknelerin bakımları ve ilk feribot da burada yapılmış.
- Amphicar: Hem suda hem karada gidebilen bu uzun araba, 1957-58 yıllarında tasarlanmış. Önceden Eurocar diye adlandırılan otomobil iki kapılı bir araç. Öndeki tekerlekleri dümen görevi üstlenirken arkasındaki pervaneler itici kuvvet vazifesi görüyor.
- Bezard Yapımı Cep Pusulası: Bu, müzedeki en küçük obje olarak biliniyor. Derinliği 6 cm. 7. 5.2 cm genişliğe ve 5 cm yüksekliğe sahip olan bu minik pusula, şirin görünümüyle dikkatleri üzerine topluyor.
- Cadillac: Müzedeki en yeni objelerden biri de bu. 1903 model Cadillac; pirinç lambalarına, eğimli direksiyon simidine, havalı bir kornaya ve tek silindirli motora sahip.
- Curta Hesap Makinesi: Bu mekanik hesap makinesi elle ayarlanarak çalıştırılıyor. 1948 yılında kullanılan bu makine basit işlemleri ve kök hesaplamalarını yapabiliyor.
- Harry Potter’ın Arabası: Müzede sergilenen 1966 model Ford Angelia, Harry Potter ve Sırlar Odası filminde kullanılan uçan arabanın aynısı. Hatta plakasıyla bile!
- Galvanometre: Bu bir test cihazı. Elektrik akımında meydana gelen değişikliğin manyetik alan oluşturması prensibi doğrultusunda çalışıyor. Cihaz, adını İtalyan fizyoloji uzmanı Luigi Galvani’den alıyor.
- Sincap Kafesi: Kuleler sincap yuvası, ortasında bulunan kafes egzersiz yeri olarak tasarlanmış. Kafes hareket ettiğinde dönme dolap ve tren dönüyor. 19. Yüzyıldan kalma bu eser elektrik ve buharla da çalışabiliyor.
- Acar Vapuru’ndan Alınan Gemi Dümeni: Müzedeki en yeni obje olarak biliniyor. Acar Motoru, 1937 yılında Atatürk için Almanya’da yaptırılmış. Adalar, Boğaz ve Yalova gezileri için kullanılmış.
- İttir Kaktır: Rahmi Koç Müzesi eserleri içinde müzenin en genç objesi olan İttir Kaktır, 2020 yılında RMK Marine Tersanesi tarafından inşa edildi. Ekim 2020 tarihinden beri Rahmi M. Koç Müzesi gemi filosunda yer alan tekne, römorkör ve içten motorlu olarak tasarlandı. 10 metre boyuna sahip tekne, kendi kategorisinde Classic Boat Awards yarışmasının en iyisi oldu.
- Rosalie: Bu da müzenin en yaşlı objesi. Avrupa’daki en eski buharlı römorkör olarak biliniyor. 1873 itibariyle Hollanda’da yapıldı. Bileşik buharlı makinelerinin tek örneği.
- Suadiye, Kadıköy, Bostancı, Sarıyer, Moda, Kanlıca, Caddebostan iskeleleri de burada yolcularını bekliyor.
- Müzenin yükseklik bakımından en uzun objesi, 32 metre yüksekliğiyle Turgut Alp Vinci. Yatay olarak en uzun obje ise 93 metre boyundaki TC Uluçalireis denizaltısı.
- Celal Şahin’in akordeonu, Osmantan Erkır’ın bağışlamış olduğu TV koleksiyonu, Cem Kozlu’nun Miço adı verilen teknesi de burada sizi şaşırtacak diğer objelerden.
- Cem Yılmaz’ın eski bir reklam filmindeki ‘Araba konuştu’ repliği ile meşhur olan GITT, Bentley ve Rolls Royce Silver Cloud müzenin en ünlü eserleri arasında.
Neyse, o zaman şimdi İstanbul Rahmi Koç Müzesi bölümleri hakkında biraz daha ayrıntıya inelim:
Denizcilik
Çeşitli yıllarda kullanılmış deniz kronometreleri, sekstant, pusula gibi araçlar, İngiltere nehirlerinde kullanılan çift kürekli gezinti kayığı da vitrinlerde dikkatinizi çekecek. İşte bu bölümdeki eserlerden bazıları:
1. Uluçalireis Denizaltı
Müzedeki en ağır obje bu. Asıl adı USS THORNBACK.
1971 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na katılarak TCG Uluçalireis adını almış.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonya’ya karşı kullanılan bu emektar denizaltı, 30 yıl boyunca Türkiye Cumhuriyeti’ne hizmet vermiş. Denizaltına aynı anda 14 kişinin girmesine izin veriliyor. Yanınızda bir rehberle gezebiliyorsunuz. 6-12 yaş arası çocuklar, yanında refakatçi olmadan giremiyor.
Astımınız, kalp hastalığınız veya klostrofobi probleminiz varsa burası size uygun olmayabilir. Asansör ve rampa da yok. Engelliler için erişilebilir değil. Ayrıntılı bilgiyi bilet gişesinden edinebilirsiniz.
2. Fenerbahçe Vapuru
14 Mayıs 1953 tarihinde, Türkiye Denizcilik İşletmeleri çatısı altında faaliyete başladı. 22 Aralık 2008’de Veda Turu seferiyle vazifesini tamamladı.
Size geçmişe dair güzel duygular yaşatacak bu vapurda biraz soluklanabilirsiniz. Tarihi manzarayı izlerken, vapurun orta ve üst katlarında bulunan güvertelerde çay-simit keyfi yapabilirsiniz.
3. Uzaklar Teknesi
4. Kısmet Gemisi
17 Temmuz 1964 yılında yapılan bu gemi, denizci bir çift tarafından Atlantik-Amerika seyahati için kullanılmış. Sadun Boro tarafından müzeye bağışlanan gemiye, o dünya seyahatinden kalan hatıra eşyaları eşlik ediyor. Bunlar, Tersane Denizcilik Bölümü’nün girişinde bulunan vitrinlerde sergileniyor.
5. Liman 2 Römorkörü
1935’te kızağa konulan Liman 2 römorkörü’nün yapımı 1936 yılında tamamlanmış. Limana giriş-çıkışlarda büyük gemilere kılavuzluk etmesi için kullanılmış. 1988’e kadar İstanbul Limanı’nda çalışmış, Rahmi M. Koç tarafından 1990 yılında satın alınmış. Bununla hafta sonları Haliç gezileri düzenleniyor.
6. Maid of Honour
1927 yapımı bu amiral teknesi, İngiliz Deniz Kuvvetleri için inşa edilmiş. Dizel motorla çalışan ilk pirinç bacalı tekne olma özelliğine sahip.
7. Gonca Buharlı Gemisi
Geminin menşei ile ilgili net bir bilgi yok. Kuzey Avrupa’da veya İngiltere’de yapıldığı düşünülüyor.
Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı esnasında bu gemiyi mayın yerleştirmek için kullanmış. Çanakkale Savaşı’ndan da sağlam çıkmış. Savaşın ardından Gonca Körfezi’ne çekilerek Gonca Buharlı Gemisi adını almış.
Bir süre nakil gemisi olarak kullanılmaya devam etmiş ve 1989’da faaliyeti durdurulmuş.
8. Tekel 15 Takalar
Bunların çok az bir bölümü günümüze ulaşmayı başarmış durumda. Geleneksel deniz taşıtlarından biri olan takalar, ahşap bir yapıya sahipti.
Müzedeki örnek, Karadeniz’de yapılmış, Tekel tarafından kullanılmış.
9. Kurtarma Römorkörü Vernicos İrini
Bu dizel römorkör, II. Dünya Savaşı’nda kullanılmış. New York’ta yapılan geminin asıl ismi US Army ST-755.
2003 yılından beri İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi koleksiyonu içerisinde yer alan gemi, heybetli görünümüyle göz dolduruyor.
Yaşayan Geçmiş
Bu bölümde 19. Yüzyıldan kalma atölyeler ve dükkanlar aslına uygun olarak canlandırılıyor. Eserlerin bazıları Tersane Binası’nda, bazıları Açık Hava Sergi Alanı’nda bulunuyor.
10. Kaptan Köşkü
Burası John McKay’in ve Cemil Parman adlı iki İngiliz gemisinden tasarlanan bir canlandırma. Hareketli efektlerle zenginleştirilen Kaptan Köşkü, ilk bakışta ilginizi çekmeyi başaracak.
Kaptan Köşkü’nde harita odası, telsiz odası, İngiliz gemilerinden alınmış makine telgrafı, dümen, pusula ve benzeri parçalar da bulunuyor. Burada çalışan anons devreleriyle ve seyir âletleriyle kendinizi gerçek bir geminin kaptan köşkünde gibi hissedeceksiniz.
11. Film Seti
Burada 1996 yapımı Kuşatma Altında Aşk isimli filmden alınan bir sahne sergileniyor. Sahnede bir düğün yemeği canlandırılıyor ve 1450’li yıllardan kalan aydınlatma elemanları da göze çarpıyor.
12. Zeytinyağı Fabrikası
Araser Zeytinyağı Fabrikası orijinaline uygun olarak bu bölümde sergileniyor. Bu sergide ışıklı bilgi panosu ve hareketli bilgi panoları mevcut.
Ege bölgesindeki bir zeytinyağı fabrikasından getirilen parçalarla oluşturulmuş bu bölümde buharlı makine, presler ve değirmen taşlarının çalışma biçimlerini öğreneceksiniz. Zeytinyağının asırlar boyu nasıl elde edildiğine tanık olacaksınız.
Zeytin küspelerinin işlenmesini, yağların çıkarılmasını, şişelere doldurulmasını ve diğer tüm aşamaları izleyeceksiniz. İnsan gücünden yapay zekâya geçiş sürecini adım adım gözlemleyeceksiniz.
13. Marangozhane ve Tornahane
Torna tezgâhı kayaçlar vasıtasıyla hareket ettiriliyor. Tam teşekküllü bu tornahanede pek çok âlet sergileniyor. Marangozhane ise, 150 yıl öncesinden kalma tersane hızarına ev sahipliği yapıyor.
14. Kosta Usta’nın Motor Tamir Atölyesi
Konstantin Ananyadis’e ait olan bu atölye, zihninizde çok hoş hatıraların canlanmasına vesile olacak. 1927 doğumlu usta, hâlâ hayatta. Size ‘hey gidi günler!’dedirtecek bu atölye, eminiz ki anılarınızda çok özel bir yere sahip olacak.
15. Sandal Yapımevi
Hasköy’ün karşısında, Haliç kıyısında Ayvansaray olarak bilinen tarihi bir semt mevcut. 1980’lere kadar burada kayık yapım atölyeleri bulunuyormuş.
İşte unutulmaya yüz tutmuş bu geleneksel zanaat, İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi Sandal Yapımevi’nde yeniden canlandırılıyor.
16. Balıkçı Barınağı
17. Nostaljik Dükkanlar
- Oyuncakçı: 1700’lerden bugüne çeşit çeşit oyuncaklar burada sergileniyor. Arabalar, sallanan atlar, oyuncak bebekler, tren setleri onlardan birkaçı. Hatta dükkanın satıcısı ve çocuk müşterileri bile var. Cansız mankenlerle gerçekleştirilen bu canlandırma, Oyuncakçı Dükkanı’na daha da nostaljik bir hava katıyor.
- Gemi Donatım: Bu sergileme biriminde navigasyon âletlerine, fenerlere, halatlara ve can simitlerine yer veriliyor. Gemicilerin kullandığı pusulalar da bunlara eşlik ediyor.
- Dakik Saat: Burada duvar saatlerinden kol saatlerine geniş bir koleksiyon sergileniyor. Fonda çalan Türk sanat müziği ve döneme uygun kıyafetleriyle dikkat çeken tamirci mankeni de bu tarihi sergiyi destekliyor.
- Demirci: Bu dükkanda ise dekoratif demir örnekleri ve demir işleme âletleri var. Demirci ustası mankeninden körük ve demir ocağına kadar hiçbir ayrıntı unutulmamış.
- Kunduracı: Ahşap ayakkabı kalıplarına yer verilen dükkanda çeşitli tamir âletleri mevcut. Tamir edilmeyi bekleyen bavullar, çantalar, çizmeler ve zarif ayakkabılar göz dolduruyor. Tabii ki, mankenden bir kundura tamircimiz de var!
- Şifa Eczanesi: Havanlar, ilaç yapımı sırasında kullanılan bitkiler burada sergileniyor. Ayrıca vücut protezlerinden tutun, çeşitli tıbbi âletlere varana kadar zengin bir koleksiyon söz konusu. Her dükkanda olduğu gibi cansız mankenler ihmâl edilmemiş. Müşteri olarak gelen yaşlı bir kadın ve ona yardımcı olmaya çalışan eczacı, dükkana ayrı bir gerçeklik katıyor. Hatta bu otantik ortamda, eczane atmosferi oluşturmak için, koku efektleri bile kullanılmış. Kendinizi hakikaten bir eczanede gibi hissedeceksiniz.
- Fennî Âletler: Bilimsel âletler, ölçüm âletleri, mikroskop ve teleskop gibi ürünler burada sergileniyor. Daktilo, elektrik süpürgesi ve radyo gibi objeler de bu dükkanda kendine yer buluyor.
Makineler
Rahmi Koç Müzesi eserleri bu koleksiyonda da tüm ihtişamını sergiliyor. Burada hem ülkemizdeki hem de yurt dışındaki çeşitli dizel ve buharlı motorlar bulunuyor.
18. Pompalama Motoru
Bu düzenek bileşik buhar makine örneklerinden biri. Almanya’da üretilmiş ve bir su pompası çalıştırıyor. Elmalı Barajı’nda kullanılan makine, Rahmi Koç Müzesi’ne İSKİ tarafından belli bir süre için verilmiş.
19. Ruston Yatay Gaz Motoru
Ek silindirli bu dizel motor, 297798 seri numarasına sahip ve 28 bg gücünde. Heybetli görünümüyle yıllara meydan okuyan bir tarihi eser niteliği taşıyor.
20. I.& E. Greenwald Buhar Makinesi
1906’da inşa edilen bu yatay buhar makinesi, 62 ton ağırlığında. 56 yıl boyunca kullanılan makine, müzeye Finlay B. Matheson tarafından hediye edilmiş.
21. Kalender Makinesi
Kalender Vapuru’nun ana makinelerinden biri olan bu makine de buharla çalışıyor. Kalender Vapuru’nun 1911 yılında inşa edildiği ve yıllar boyu İstanbul Boğaziçi iskeleleri arasında sefer yaptığı biliniyor.
22. Aral Dizel Motoru
Bu motor ise, ülkemizde üretilen ilk dizel motorlar içerisinde bulunuyor. Kayseri’de yapılan motor, müzeye motorun tasarımcısı Hüseyin Cahit Aral tarafından bağışlanmış.
Bilimsel Aletler
Bu bölümde transit teleskop ve gök küresi gibi ölçüm ve gözlem âletleri sergileniyor. Bilim tarihini aydınlatan dev koleksiyon, Mustafa V. Koç Binası’nda yer alıyor. Güneş sistemi modelleri, dürbün ve teleskoplar, mikroskoplar, ahşap ve cam abaküsler, hesap makinaları, vakum pompaları, elektrostatik aletler, Edison ampulleri de burada yer ediniyor.
23. Zaman Ölçümü Aletleri
Osmanlı Donanması’na ait Roskell Deniz Kronometresi bunlardan biri. İzmir Gemisi’nde kullanılmış olan bu kronometre, 1850’li yıllarda üretilmiş.
Yine burada Kule Güneş Saati ve Metal Güneş Saati gibi objeleri de görebilirsiniz.
24. Rub’u Tahtası
Bu Osmanlı-Türk rub’u tahtası 1866 yılında Ahşaptan yapılmış. Tahtanın üzerindeki floral bezemeler dikkat çekici. Müzeye süreli olarak Kandilli Rasathanesi tarafından verilmiş.
25. Gök Küresi
1383 yılına tarihlenen bu gök küre takriben 1025 yıldız barındırıyor. Takımyıldızlarının merkezine gümüş noktalar yerleştirilmiş. Câfer İbn-i Ömer İbn Devletşâh el-Kırmânî adında biri tarafından yapılmış.
26. Barograf
Bu âlet, atmosfer basıncında meydana gelen değişimleri izlemek için kullanılmış. Müzede sergilenen örnek 1890’li yıllardan kalma.
27. Daire-i Muaddel
Pirinçten yapılmış bu gök-ekvatörü, 1753 yılına tarihleniyor. Gök cisimlerinin konumunu belirleme, zamanı tespit etme, namaz vakitlerini tayin etme gibi amaçlarla kullanılmış.
28. Güneş Sistemi Modeli
Bu modelde yıldızlar ve güneş sistemi ahşaptan yapılarak yaldızlanmış. Takvim ve burçlar kuşağı pirinç bir halka üzerinde yer alıyor.
29. Transit Teleskop
1871-1881 yılları arasında Avusturya’da üretilmiş. Bu da İstanbul Rahmi Koç Müzesi koleksiyonları bünyesine Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi tarafından dâhil edilmiş bir eser.
Havacılık
30. Dornier Do 28 D-2 Skyservant
İlk uçuşunu 1959 yılında yapan bu uçak, askeri amaçlarla yaygın olarak kullanılmış. 1983 tarihinde Türkiye’ye satılan bu uçak, müzeye Kara Kuvvetleri tarafından bağışlanmış.
31. Bell Cobra AH 1S
Bu saldırı helikopteri Huey Kobra diye de biliniyor. Bell Helikopter tarafından Amerikan ordusu için tasarlanan bu eser, yine Türk Kara Kuvvetleri’nce müzeye bağışlanmış.
32. F-104 Starfighter
Bu ise bombardıman/avcı uçağı. İtalya’da 1974 yılında üretilmiş. Türk Hava Kuvvetleri tarafından 20 yıl boyunca kullanılan uçak, sıradışı tasarıma sahip kısa kanatlarıyla ilgi çekiyor.
33. B-24 Liberator
1 Ağustos 1943 tarihinde, Romanya’da bulunan Ploesti petrol rafinerilerini bombalama amacıyla kullanılmış. Onunla beraber 177 Liberator daha Bingazi’den aynı amaçla hareket etmiş.
Hedefi bombaladıktan sonra bir Alman uçağı B-24 Liberatoru bombalamış. Daha sonra uçak, denize Antalya yakınlarında mecburi iniş yapmak durumunda kalmış.
34. Jet Provost
İstanbul Rahmi Koç Müzesi’ndeki eserler içerisinde ön plana çıkan bu eğitim uçağı, 1955-1993 yılları arasında İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmış. Kanat uçlarında yakıt tankları yer alan bu uçak, Türk Amerikan Derneği tarafından müzeye bağışlanmış.
35. Douglas DC-3 Dakota
1935’te ilk uçuşunu yapan DC-3, dünya sivil havacılığında çok önemli bir yere sahip. Askeri amaçla kullanılan uçak, C-47 Skytrain olarak Amerikan Hava Kuvvetleri’nde hizmet vermiş.
36. HFB-320 Hansa Jet ‘TC-LEY’ Hamburger Flugzeugbau
İki motorlu bu jet uçağı 10 kişi kapasiteli. 1964-1973 yılları arasında Hamburger Flugzeugbau tarafından üretilmiş.
37. De Havilland Vampire FB Mk 6
İngiliz üretimi bu savaş uçağı, ilk uçuşunu 1943’te gerçekleştirmiş. II. Dünya Savaşı’nda da kullanılan uçak ‘Örümcek Yengeci’ diye adlandırılıyor.
İlk defa saatte 500 mil sınırını geçen RAF savaş uçağı olma özelliğine sahip. İlk kez Atlantik Okyanusunu geçen uçak olması da onu ayrıcalıklı kılıyor. Başka bir rekoru da, ilk defa uçak gemisine onun inmesi.
- Hadley’s Harem
Hava sergi alanında bulunan bu uçak enkazı, II. Dünya Savaşı’nın baş aktörlerinden Hadley’s Harem uçağına ait. Romanya’ya yapılan saldırı sırasında kullanılan uçak, yüksek irtifadan uçarken Almanya’nın attığı uçaksavar mermisiyle hasar almış. Motoru durmuş ve Akdeniz kıyısına iniş yapmış. Uçaktan sadece birkaç kişi sağ kurtulmuş.
Demir Yolu Ulaşımı
39. Sultan Abdülaziz’in Saltanat Vagonu
Bu vagon Birmingham’da yapılmış. 1867 yılında Sultan Abdülaziz tarafından Avrupa seyahatlerinde kullanılmış.
Özel işlemelerle süslenen vagonda Sultan Abdülaziz‘in heykeline yer verilmiş. Nakışlı kadife perdeler de vagona ayrı bir görsellik katıyor.
40. G10 Lokomotif ve Tenderi
1910 yılında kullanımına başlanan lokomotif, 1925 yılına kadar üretilmeye devam etmiş. Prusya Demir Yolları’nda görev yapan ve Türkiye’ye getirilen lokomotif, uzun yıllar TCDD’ye hizmet vermiş.
41. Tünel Vagonu ve Makinesi
İstiklal Caddesi ve Galata arasında bulunan tünel, 17 Ocak 1875’te açılmış. New York ve Londra metrolarından sonraki en eski ikinci yeraltı taşıma sistemiymiş. Bu yolcu vagonu ise Fransa’da üretilmiş olup 19. Yüzyıldan kalma bir tarihi eser durumunda.
42. Kadıköy-Moda Tramvayı
29 Temmuz 1934 itibariyle faaliyete başlayan Kadıköy-Moda hattı, 1966 yılına kadar hizmet vermiş. Bu obje müzeye İETT tarafından bağışlanmış.
43. Atlı Tramvay
Türkiye’de atlı tramvay seferi ilk kez 1872 yılında gerçekleştirilmiş. Bu tramvay Beşiktaş-Karaköy hattında faaliyet göstermiş. Şimdi orijinal hâliyle sergileniyor.
44. Mototren La Littorina
Mototrenler; hem önünde hem de arkasında bir sürücü kabini ve motoru olduğundan, lokomotife gerek kalmaksızın hareket edebiliyordu. FIAT tarafından İtalya’da, 1937 yılında üretilmiş bu model, döneminin estetik ve teknik değerlerini yansıtıyor. Türkiye’ye 2011 itibariyle Tofaş Türk Otomobil Fabrikası sponsorluğunda getirilmiş.
Kara Yolu Ulaşımı
45. Tarım Objeleri
Caterpillar (paletli küçük bir dizel traktör), Fordson Traktör, Jones Dikey Çim Biçme Makinesi Modeli bu bölümde sergilenenlerden bazıları.
Marshall Buharlı Silindir, Aultman & Taylor Buharlı Traktör, Fowler Buharlı Silindiri de burada göreceğiniz en özel eserlerden.
46. Klasik Otomobiller
Burada da zengin bir çeşitlilik söz konusu. Çok güzel tarihi arabalar ile karşılaşacaksınız. Hepsi pırıl pırıl ve rengârenk. 2. Dünya Savaşı sonrası döneme ait otomobiller, yabancı ve yerli marka araçlara burada rastlamak mümkün.
- Dünya Savaşı’nda kullanılmış Albion Röntgen Arabası ve at arabasını andıran Malden Buharlı Otomobili de bu bölümde konumlandırılıyor.
Erdoğan Gönül Galerisi’nde Türk yapımı 4 vitesli Anadol’u görebilirsiniz. Chavelle, Mercedes, Ford, Buick, Chevrolet, Cadillac, Bentley markalı otomobilleri de burada. Dr. Bülent Bulgurlu Galerisi otomobil tutkunlarının hayran kalacağı bir başka bölüm.
Sergilenen diğer eserlerden bazıları şu şekilde:
- 1898 yapımı Malden Buharlı Otomobil
- 1908 model pick up
- 1918 model ‘tourer’
- 1926 model bir TT otobüs
- 1918 model roadster
- Cadillac Super 62 de Ville Hardtop Coupe
- MGA 1955
- Messerschmitt
- 1938 Lincoln Zephyr Coupe
- 1933 Model Buick 66C
- Magirus İtfaiye Aracı
- Fittipaldi F8 Yarış Otomobili
- 1966 Jaguar S Type
- 1956 BMW Isetta 300
- Anadol A1
- 1962 Morris Mini Cooper
- 1965 Rolls Royce Silver Cloud III
47. Bebek Arabaları, Motosikletler ve Bisikletler
İstanbul Rahmi Koç Müzesi gezilecek yerler arasında epey zamanınızı alacak bir bölüm daha. Anlatmakla bitmez ama bazıları hakkında kısa bilgiler verelim:
- Zündapp: KS601 olarak da bilinen Yeşil Fil, piyasaya sürüldüğü dönemde Almanya’daki en hızlı kara taşıtı olma özelliğine sahipti.
- Harley Davidson: Bu motosiklet markasının ürettiği Model U, müzede kendine yer buluyor.
- Çocuk Otomobili: 1911 yılında üretilen otomobil, Londra yapımı hafif bir araç.
- Atlı Çocuk Bisikleti: 3 tekerlekli bu at başlı bisikletin tarihi 1910 yılına dayanıyor.
- Bebek Arabası: Beziers’de Literie Moderne tarafından 1920’lerde üretilmiş.
- Jelley Bisiklet: İngiltere, 1891 yapımı bir bisiklet. Dolgu lastiklere sahip. Bunu saymazsak görünümü itibariyle modern bir bisiklete oldukça yakın.
- Penny Farthing: İngiltere’de üretilen bu model Ordinary olarak da biliniyor. Pedallar, ön tekerleğe sabitlenerek tasarlanmış.
48. Kağnılar ve Arabaları
Hansom Taksi, kağnılar, midilli ve faytonlar burada sergileniyor. Özellikle orijinal Haydarabad Nizamlığı Faytonu büyük ilgi görüyor.
İletişim Araçları
İletişim devrimini gözler önüne seren bu bölümde telefon, telgraf, gramafon, diktafon ve kamera gibi araçların nâdir görülen örneklerine yer veriliyor. Bölüm Mustafa V. Koç Binası’nda bulunuyor.
1910-1945 yılları arasındaki döneme ait ağaç mobilyalı, hoparlörlü, kulaklıklı radyolar stereoscoplar, radyo-pikaplar da sizi yakın geçmişe götürecek. Daktiloların ve fotoğraf makinelerinin de unutulmadığı bu bölümde siyah-beyaz TV’lerle de karşılaşacaksınız. İşte göreceğiniz bazı eserler:
49. Zoetrop
zoetrop, modern sinematografi tarihinin liderlerinden biri olarak kabul ediliyor. Aralıklarından baktığınızda, silindirlerin üzerindeki resimleri hareket ediyormuş gibi görüyorsunuz.
50. Bauer Selection II Sinema Makinesi
16 mm çapındaki bu makine tanıtım şirketlerinde, stüdyolarda ve okullarda kullanım için üretilmiş. Makine 2 saate kadar film gösterimi yapabiliyor.
51. Diktafon
Bu kayıt âleti, daktilografların okuduğu metinleri bal mumu silindir ve bir iğne yardımıyla yazıya aktarmak için kullanılırmış. Şahabettin Erel tarafından müzeye bağışlanmış.
52. Edison Standart Fonograf
İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi koleksiyonu içinde birçok Edison objesi bulunuyor. 1903 yapımı bu silindir fonograf da onlardan biri. Meşe ağacından yapılmış orijinal kutusunda sergileniyor. Bal mumundan 2-4 dk’lık silindir plaklar çalabiliyor.
53. Edison Telgrafı
22 Şubat 1876 yılında ABD Patent Ofisi’nin patentlediği bu eser, koleksiyonun orijinal modellerinden. Gerçek harflerin basımını yapacak şekilde otomatik bir telgrafı gösteriyor.
54. Einstein Mektup
Bu mektup, 22 Mart 1943 tarihinde, Albert Einstein tarafından yazılmış. Einstein, mektubu doktor arkadaşı Dr. Rudolf Ehrman için kaleme almış.
55. Grammont Telefon
Bu eski fakat şık görünümlü telefon, Paris’te üretilmiş. 1960’larda üretilen telefon ahşap bir yapıya sahip.
Modeller ve Oyuncaklar
56. Buhar Makinesi Modelleri
Burada yatay tandemli ve yandan kollu gibi farklı modellere yer veriliyor. Lokomotif gelişiminde rol oynayan Trevithick Yüksek Basınç Makinesi Modeli de görülmeye değer.
57. Motor Modelleri
Gaz Motoru ve Ericsson Sıcak Hava Motoru bu bölümde yer alan eserlere birkaç örnek. Bu eserlerin bazıları gerçek boyutlarda, bazıları gerçek boyutunun 1/4 oranına küçültülerek tasarlanmış.
58. Buharlı Gemi Makinesi Modelleri
Üç Genleşmeli Gemi Makinesi Modeli, Kondansatörlü bileşik dikey buhar makinesi modeli buradaki en ilgi çekici objelerden birkaçı.
59. Oyuncaklar
Bu bölümde de birbirinden sevimli eserler görmeniz mümkün. Teneke oyuncak otomobil, kurmalı yürüyen bebek, dünyanın en küçük tren modeli ve Märklin Tren Seti bunlardan bazıları.
Yine burada Lionel Tren Seti olarak bilinen büyük ölçekli bir yük trenine de yer veriliyor.
60. Oyuncak Gemiler
Burada bulunan elektrikli römorkör modeli, gümüş aksesuarlarıyla dikkat çekiyor. Diğer taraftan, metalden imâl edilmiş oyuncak bir sandal da beğeni topluyor. 1890’lerde üretilen bu Paris yapımı sandalın tekerleklerini döndürdüğünüz zaman denizci bebekler kürek çekiyor.
Özel Koleksiyonlar
Önemli şahsiyetlere ait birbirinden kıymetli koleksiyonlar bu bölümde toplanmış. Onlardan bazıları şöyle:
61. Yalvaç Ural Teneke Oyuncakları
Yalvaç Ural’ın oyuncak macerası teneke bir fil ve tenekeden polis otomobiliyle başlamış. 60 yıl boyunca farklı şehirlerden, farklı kasabalardan toplanan bu oyuncaklar, İstanbul Rahmi Koç Müzesi ziyaretçilerini çocukluğuna götürüyor.
Bunların içinde koleksiyonerlerden ve antikacılardan da var; bitpazarlarından ve eskicilerden alınanlar da. Bazıları ise yurt dışı pazarlarından getirilmiş.
Fakat çoğu Beyoğlu Bonmarşe ve Japon Mağazası gibi yerlerden, halk pazarlarından, İstanbul’daki oyuncakçı dükkanlarından alınmış. Özetle gerçekten seçici, titiz, sabırlı bir çalışmanın ürünü olan bu seçkin koleksiyona bayılacaksınız!
62. Zeki Alasya Diorama
2015 yılında aramızdan ayrılan ünlü sinema ve tiyatro sanatçısı Zeki Alasya tarafından meydana getirilen bu koleksiyon, müzeye sanatçının eşi ve kızı tarafından bağışlanmış.
63. Raoul Cabib Koleksiyonu
Raoul Cabib, bir antikacının çocuğu olarak dünyaya gelmiş. Hayatı boyunca denizle iç içe yaşamış. Mekanik konusuna büyük ilgi duyan Raoul Cabib, yıllar boyunca model tekne ve saat koleksiyonu yapmış.
Bronz sanat eserlerinden cep saatlerine, Acem halılarından denizcilik tablolarına pek çok şeyle ilgilenmiş. Koleksiyonerin binbir emekle bir araya getirdiği kıymetli parçalar 2015 yılından beri Rahmi Koç Müzesi’nde sergileniyor.
64. Yasemin Uygur Şapka Koleksiyonu
Burada 1890-1970 arası kullanılan şapkalar mevcut. Yapay çiçek, boncuk, kurdele, dantel ve tüy süslemeli kokteyl şapkalarından, çan biçimli modellere kadar geniş bir yelpazeye sahip.
Yine bere ve kep modellerine, hasır şapkalara, asimetrik kesimli modellere de burada yer veriliyor.
65. Mehmet Memduh Önger Marklin Tren Koleksiyonu
İstanbul Rahmi Koç Müzesi gezi rehberi yazımızda anlatacağımız son koleksiyon bu. Fakat müzede daha pek çok koleksiyon olduğunu unutmayın, mümkün olduğunca hepsini görmeye çalışın.
Koleksiyonerin tutkusu, 15 yayşındayken kendisine bir Marklin tren hediye edilmesiyle başlamış. Neticede 37 yıllık büyük bir emeğin ürünü olan bu koleksiyon doğmuş. Bu koleksiyon Mehmet Memduh Onger’in eşi Leyla Onger tarafından onun vefatından sonra müzeye bağışlanmış.
Atatürk Koleksiyonu
Bu bölümde isminden de anlaşılacağı gibi Atatürk’e ait hatıralar sergileniyor. Atatürk’ün çalışma arkadaşlarından olan Albay Halil Nuri Yurdakul’un bir araya getirdiği bu koleksiyon, müzeye onun oğlu ve gelini tarafından hediye edilmiş.
Burada Atatürk’ün zaferlerine ve liderliğine yönelik hem Türkiye’de, hem dünya basınında yer alan haberlerin dergi ve gazete sayfalarından örnekler var.
Atatürk’ün eşyalarıyla duygu dolu anlar yaşayacağınız bu bölümde onun belki hiç görmediğiniz fotoğraflarını bulacaksınız. İmzalarını, mühürlerini ve yazılı belgelerini görecek, hatta sırf burayı tekrar ziyaret edip o tarifsiz hisleri yaşamak için yeniden gelmek isteyeceksiniz.
66. Atatürk Bölümü
Burada yer alan en dikkat çekici şeylerden biri Time Dergisi’nin 1923 Mart sayısı. Bu sayının kapağında Atatürk’ün resmi yer alıyor. Ülkemizde bunun 3 örneği var ve biri Rahmi Koç Müzesi’nde.
Yine Atatürk’ün kılıfı ve gözlüğü, annesi Zübeyde Hanım’ın fotoğrafı, sandık biçiminde bavulu da burada sergilenenlerden. Bavulun üzerinde yazan GMK harfleri, Gazi Mustafa Kemal anlamını taşıyor.
67. Latife Hanım Koleksiyonu
Bu koleksiyon ise, Atatürk’ün eşi Latife Hanım’a ait değerli parçalardan oluşuyor. Düğün gecesi giydiği, üstünde gümüş rengi boncuklar bulunan saten kumaştan özel bir kostüm ve kostümün bel kuşağı bunlara örnek.
Yine Latife Hanım’ın ipek gece elbisesi, sırma işlemeli yastık kılıfları da bu bölümde yer ediniyor.
Rahmi Koç Müzesi’nde Neler Yapılır?
Bu kadar tarihi eseri yakından görecek olmanızın yanı sıra, müzede yapabileceğiniz başka şeyler de mevcut. İşte gezinizi renklendirecek Rahmi M. Koç Müzesi aktivite önerileri:
Fotoğraf Çekimi
Bunca tarihi eserin bulunduğu bir yerde fotoğraf çektirmemek olacak şey değil. Düğün fotoğraf çekimi için de tercih edilen müzede çekimler izin ücretiyle yapılabiliyor.
Gelin, damat, fotoğrafçı ve 2 kişiden oluşan özel gün fotoğraf paketi için 600 TL ödüyorsunuz.
Tabii ki tüm objelerin içine giremiyorsunuz. Moda Tramvayı’nda, Fenerbahçe Vapuru’nda, Atlı Tramvay’da fotoğraf çekimi yapılabiliyor. Öte yandan DC-3 Uçak ve Littorina Mototren de içine girip resim çektirebileceğiniz diğer eserlerden.
Helikopter, denizaltı gibi askeriyeye ait olan objelerde çekim yapılmasına izin verilmiyor. İçine girilemeyen eserlerin önünde fotoğraf çektirmek serbest. Bu orijinal tarihi dokuyu fotoğraflarınızda arka plan olarak kullanıp birbirinden mükemmel karelere imza atabilirsiniz.
Müzeyi kurumsal fotoğraf çekimleri için tercih edenler de var. Müzenin kapalı olduğu Pazartesi günleri profesyonel çalışmalar ve tanıtım çekimleri yapılabiliyor.
Güncel fiyatlarla ilgili bilgi almak için müzenin 0212 369 66 00 telefon numarasından iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.
Müze Haliç kıyısında konumlandığından dolayı, buranın tarihi ve büyülü atmosferi, özel davetler ve düğün organizasyonları için biçilmiş kaftan.
Müzenin banket alanlarında seminerler v çeşitli organizasyonlar gerçekleştiriliyor. Konferans, yemek, kutlama, festival ve konserler bunlardan bazıları.
Eğitim Faaliyetleri
Çocuklar için düzenlenen İstanbul Rahmi Koç Müzesi etkinlikleri, onlara kültürel ve sosyal anlamda pek çok şey katıyor. Çocukların hayal gücünü ve üretkenliğini geliştirmek amacıyla bugüne kadar birçok projeye imza atılmış durumda.
Güncel eğitim faaliyetleri hakkında bilgi edinmek isterseniz, 0212 369 66 00/01/02 numaralı telefonlardan veya muzeegitimi@rmk-museum.org.tr adresinden Eğitim Bölümü’yle irtibata geçmeniz mümkün.
Renkli Matematik Dünyası
Burada interaktif deney setleriyle matematik eğlenceli bir şekilde öğretiliyor. Bölümde 43 eğitim seti mevcut. Fen bilimlerini ve matematiği sevdiren bu bölümde çocuklar öğretmenleriyle deneyler yapıyor, oyunlar oynuyor.
Leonardo da Vinci tarafından Haliç için tasarlanan köprüyü yeniden inşa etmeye çalışıyorlar mesela. Ya da Mimar Sinan’a ait köprülerin sırlarını keşfediyorlar, Pisagor teoremini öğreniyorlar. Olasılık konularını şarkı hâline getirip söylüyorlar.
Plato Kanunları, geometrik şekiller, hareket-hız ve yol problemleri inceleniyor. Anlayacağınız bu bölümde çocuklar oldukça kaliteli ve keyifli zaman geçiriyor. Liseli ve üniversiteli gençlere de hitap eden bu bölüme katılım randevuyla gerçekleşiyor.
Keşif Küresi
Burası ‘Planetaryum’ veya ‘Sabit Gökevi’ diye de biliniyor. Lengerhane binasında yer alan Keşif Küresi İstanbul’da bir ilk!
Burada gökbilim ve güneş sistemiyle ilgili eğitici filmler gösteriliyor. Biletler gişeden alınıyor. 40 kişi kapasiteye sahip Keşif Küresi, 2009 Dünya Astronomi Yılı’nda yılında müze bünyesine dâhil edilmiş.
Gerçekleştirilen sunumlarda karbon ayak izi, enerji kaynaklarının türleri, sera gazları gibi konular işleniyor.
İklim Değişikliği Farkındalık Atölyesi’nin de bulunduğu Keşif Küresi çocukları dünya tarihinde gizemli bir yolculuğa çıkarıyor.
Özel projektörden yansıtılan görüntüler, katılımcılara kendilerini sanki uzaydaymış gibi hissettiriyor. Cassini – Huygens adı verilen uzay aracı ile güneş sisteminin sırlarını keşfediyorlar. Müzeyi çocuklarınızla beraber ziyaret ederseniz onların bu deneyimi yaşamasını sağlamalısınız. (0-4 yaş grubu çocuklar alınmıyor.)
Atölyeler
- Ana Sınıfı Eğitim Atölyesi: Oyuncakçı, Saatçi, Sualtı gibi bölümlerden oluşan eğitim paketleri çocukların eğlenirken öğrenmesini sağlıyor.
- Enerji Atölyesi: Müzenin eğitim projelerine 2012 tarihinde katılan bu bölümde çocuklar yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarının oluşum ve üretim süreçlerini, çevreye etkilerini, kullanım alanlarını öğreniyor. Ham petrol rafineri maketinin de bulunduğu atölyede çocuklar dokunarak, hissederek öğrenmenin keyfini yaşıyor.
- Astronomi Atölyesi: Big Bang olayından bugüne, milyarlarca yıl boyunca evrende neler olup bittiği bu bölümde tartışılıyor. Sihirli Küre’den yansıyan görüntüler ve atölyede bulunan dev panolarla çocuklar; güneş sistemi, gök cisimler, galaksiler ve yıldızlar hakkında bilgi ediniyor.
- Fen ve Teknoloji Atölyesi: Burada ise dişli çarklar, eğik düzlem, sürtünme kuvveti, palangalar, kaldıraçlar ve benzeri deneyler yer alıyor. Öğrencilere okulda edindikleri bilgileri pratiğe dökme imkânı tanıyan bu atölyede çocuklar merak edip araştırmaya, inceleyip keşfetmeye yönlendiriliyor.
- DNA-Biyoloji Atölyeleri: Besin grupları ve hücrelerle ilgili deneylerin gerçekleştirildiği bu atölye de okulların müfredat programına göre eğitim veriyor.
Not: Atölyelerin güncel durumuyla ilgili bilgi almak için müzenin resmi sitesindeki atölye sayfalarında bulunan e-posta adreslerini kullanabilirsiniz.
Tren Seferleri
Rahmi Koç Müzesi gezilecek yerler trenle de turlanabilir. Kağıthane Çiftalan Demiryolu, Birinci Dünya Savaşı esnasında Karadeniz’den kömür taşımak için kurulmuş. 1950’li yıllarda bu yol yok olmuş. Hasköy Sütlüce Demiryolu ise bu tarihi demiryolunu yaşatmak için yapılmış.
Nostaljik istasyon binası ve ziyaretçilere özel üretilen biletleri bu atmosferi daha iyi hissetmeye, tarihi yeniden yaşamaya yardımcı oluyor.
İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi, hafta sonları düzenlediği tren seferleriyle misafirlerini keyif dolu bir yolculuğa çıkarıyor.
Nostaljik tren turlarında vagonlar 1960’lardan kalma Ruston & Hornsby dizel lokomotif tarafından çekiliyor. Buna bir de 1970’lerden yâdigâr Baguley-Drewry eşlik ediyor.
Tarihi vagonlarla gerçekleştirilen Demiryolu turları ücretsiz. Fakat bilet gişesinden rezervasyon yaptırılıyor. Maksat aşırı yoğunluğu önlemek.
Trenler 45 kişi kapasiteye sahip. Cumartesi-Pazar günleri her saat başı Hasköy tren istasyonundan kalkıyor. Ortalama 400 metre boyunca giderek Haliç Köprüsü’ne varıyor. Hasköy-Sütlüce arası yapacağınız bu tren gezisi de müze ziyaretinizi taçlandırmalı.
1 km üzerindeki raylarda yol alırken eşsiz Boğaz manzarasını seyredecek, tarihi detaylarla nostalji yaşayacaksınız. Trenle yolculuk yaklaşık 15 dk sürüyor.
Tekneyle Haliç Turu
Turlar; dünyadaki en eski buharlı römorkörlerinden biri olan Rosalie ve demin kendisinden bahsettiğimiz Liman 2 ile beraber gerçekleştiriliyor.
Turlarda kullanılan bir deniz taşıtı daha var: Mütevazi bir balıkçı teknesi Kont Ostrorog. 12 kişi kapasiteli bu tekne, Haliç seferlerini renklendiriyor.
Liman 2 ve Rosalie hafta sonu yapılan turlarda kullanılıyor. Balıkçı teknesi ise hafta içi hizmet veriyor.
Tekneyle gezi ilkbahar ve yaz aylarında, havanın uygunluğuna bağlı olarak düzenleniyor. İmkân bulursanız nostaljik tekne turlarını kaçırmayın! İstanbul’un tarihi güzellikleri eşliğinde Eşsiz Haliç manzarasını seyredin.
Oyun Alanı ve Atlı Karınca
Çocukların keyfine keyif katan bu aktivite, müzenin en eğlenceli etkinliklerinden biri. Müzeye âdeta bir lunapark atmosferi kazandıran atlı karınca, miniklerin favorisi oluyor. Çocukların atlı karıncaya ücretsiz binmeleri mümkün. Oyun alanında ise küçük ziyaretçiler beraber oyunlar oynayıp sosyalleşiyor.
Doğum Günü Kutlamaları
Çocuklar için Fenerbahçe Vapuru’nda doğum günü kutlaması düzenlenebiliyor. Çocuğunuzun yeni yaşını böyle bir tarihi mekânda kutlayarak ona unutulmaz bir gün armağan edebilirsiniz.
Doğum günü çocukları müzeyi rehber eşliğinde geziyor, oyun parkı ve atlı karıncada vakit geçiriyor, tren turuna katılıyor.
Ayrıntılı bilgi için 0212 369 66 00 numarasını arayabilirsiniz.
Hediyelik Eşya Mağazası
Müze gezisinden hatıra kalacak bir şeyler almak isterseniz hediye dükkanına uğrayabilirsiniz. Burada müzeye özel ürünlerin yanı sıra, 10-20 TL’ye satın alabileceğiniz küçük hediyelikler de bulunuyor.
Değişik konularda yazılmış kitaplar, obje desenli defterler ve model oyuncaklar hediye mağazasında yer alan ürünlerden bazıları. Yine burada anahtarlıklar, hobi modelleri, kalemler, deri cüzdanlar, kartpostallar, İznik Çinisi tabaklar, obje baskılı masa örtüleri ve yastıklar da beğeniye sunuluyor.
Rahmi Koç Müzesi Yeme-İçme
Sizi epey yoracak Rahmi Koç Müzesi gezi serüveninize ara vermek için restoran veya cafelerden birine uğrayabilir, biraz enerji depolayarak tarihin sayfalarını çevirmeye devam edebilirsiniz.
Haliç kıyısında yeme-içme imkânı sunan müze, bu özelliğiyle diğer İstanbul müzelerine fark atıyor.
Müzedeki işletmeler Pazartesi günleri kapalı. Hafta içi 10:00 itibariyle açılıyor ve 17:00 saatine kadar hizmet veriyor. Hafta sonları 18:00 saatinde kapanıyor.
İşte Rahmi M. Koç Müzesi kafe ve restoran alternatifleri:
Halat Restaurant
Bu restorandaki masalar Haliç’e sıfır konumda yer alıyor. Muhteşem bir manzara eşliğinde öğle yemeği yemek için burayı tercih edebilir, tarih ziyafetini enfes lezzetlerle taçlandırabilirsiniz.
Divan markasının işlettiği bu restoran, Nişantaşı ve Etiler gibi lüks yerlerdeki muadilleriyle aynı kalitede hizmet veriyor. Burada Tarihi Yarımada’nın göz alıcı güzelliği, midenize bayram ettirecek lezzetlerle birleşiyor.
Yerli ve yabancı şarap seçeneklerinin de sunulduğu mekânın terasında, denize nâzır romantik bir akşam yemeği de yiyebilirsiniz.
Telefon: 0(212) 369 66 16
Demlik Kafe
Burası da müzeyi gezerken acıkıp hafif bir şeyler atıştrmak istediğinizde imdadınıza yetişecek. Sandviç, bisküvi, ev yapımı börek, kuru pasta ve aperetif çeşitlerinin bulunduğu mekânda çay-kahve seçeneklerine de yer veriliyor.
Kafe otomobil galerisinde yer alıyor. Antika porselen ve çaydanlıklarla dekore edilen kafenin nostaljik atmosferi de ayrı huzur verici. Tarihi eşyaların karşısında yudumlayacağınız kahvenin tadı damağınızda kalacak!
Suzy’s Cafe Du Levant
Fransız mutfağından seçkin lezzetlerin servis edildiği bu mekân Paris’teki Brasserie tarzında bir dekorasyona sahip. Lengerhane binasının yanında konumlanan restoran, davet ve özel gün kutlamalarına da ev sahipliği yapıyor.
Yalnız burası Temmuz ayından itibaren kapanıyor, Ekim’e kadar hizmet vermiyor.
Telefon: 0(212) 369 66 16
Fenerbahçe Büfe
Fenerbahçe Vapuru, uzun yıllar boyunca İstanbul’a hizmet etmiş. Sonra demir atma vakti gelmiş ve Haliç’in sularında emekliye ayrılmış. 🙂
Nostaljik kafe, 1952 yapımı bu vapurun orijinal hâline uygun bir şekilde yenilenmiş. Bir zamanlar İstanbul Boğazı’na yolcu taşıyan Fenerbahçe Vapuru, şimdi atıştırmalıklarıyla ve leziz içecekleriyle enerji takviyesi için doğru adres!
Barbarossa Pub
Rahmi Mustafa Koç’un kişisel koleksiyonundan nâdide antika parçalarla döşenen bu mekân, çeşit çeşit içkileriyle beğeni topluyor. Gecenin tadını çıkarmak için burayı ziyaret edebilir, ziyaretinize tat katabilirsiniz.
Nostaljik Coca-Cola Büfesi
1934 model Dodge kamyon, Coca-Cola büfesi hâline getirilmiş ve her köşesi tarih kokan, nefis menüleriyle de tam not alan mütevazi bir mekân oluşturulmuş.
Burada Haliç manzarasını izleyebilir, vapurdaki nostaljik eşyalara yakından bakabilirsiniz. Açık havanın keyfini çıkarırken; dondurma, patlamış mısır, tost, sandviç başta olmak üzere pek çok lezzeti tadabilirsiniz.
Rahmi Koç Müzesi Yakınında Gezilecek Yerler
Beyoğlu, İstanbul’un tarihi ve turistik bakımdan en zengin ilçeleri arasında. Vaktiniz kalırsa yapabileceğiniz daha pek çok şey mevcut:
- Miniatürk’e uğrayabilir, çeşitli binaların, yapıtların ve anıtların minik hallerine yakından bakabilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- Divan Edebiyatı Müzesi’ni ziyaret edebilir, Mevlevî kültürünü yansıtan eserleri inceleme fırsatı bulabilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- İstiklal Caddesi’ndeki pasajları, butikleri, mağazaları gezebilir veya bir kafeye oturup mola verebilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- Taksim Gezi Parkı’nda doğayla baş başa vakit geçirebilir, keyifli bir yürüyüşe çıkabilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- Pera Müzesi’ne gidebilir; özel koleksiyonlarını, Osmanlı ressamlarının eserlerini, oryantalist tabloları görebilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- Galata Kulesi’nin büyüleyici manzarasını seyredebilir, restoranında panoramik Boğaz ve İstanbul manzarasıyla keyifli bir yemek yiyebilirsiniz. Yol tarifi için tıklayın!
- Dilerseniz Haliç’in güneyine dönüp Balat ve Fener semtlerini dolaşabilirsiniz.
- Madame Tussauds İstanbul ve İstanbul Modern Sanat Müzesi de tercih edebileceğiniz diğer alternatiflerden.
Sonuç olarak İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi eğlenceyi ve kültürü bir arada sunuyor. Zengin çeşitlilikteki koleksiyonlarıyla her yaş grubunun ilgisini çeken müze, misafirlerine özel deneyimlerle dopdolu bir gün armağan ediyor.
İletişim, ulaşım ve endüstrinin gelişimine tanıklık edeceğiniz İstanbul Rahmi Koç Müzesi, kendinizi zaman makinesinde hissedeceğiniz bir yer.
İstanbul’un bu eşsiz ve fantastik müzesi, tek kelimeyle büyüleyici!
Ülkemizin yüz akı olarak nitelendirebileceğimiz Rahmi Koç Müzesi İstanbul kültür gezisi için harika bir rota. Kısaca bir müzeden çok daha fazlası. İnsanlığın teknolojik ve bilimsel hafızası burada sergileniyor.
Öyleyse en yakın zamanda bu köklü tarihe şahitlik yapın. Kendinizi bambaşka bir dünyada hissedin. Şehir hayatından soyutlanıp, geçmişin izini sürün.
Tabii ki Rahmi M. Koç Müzesi İstanbul okyanusundan bir damla sadece. Türkiye’nin tarih başkenti gezmekle bitecek gibi değil. Şehrin en güzel yerlerini keşfetmek için İstanbul yazıları sayfamıza da bakmayı unutmayın!