Manisa, Şehzadeler Şehri olarak da biliniyor ve Manisa Kalesi, Turgutlu Seyir Tepe, Manisa Müzesi, şifalı kaplıcalar, Suuçtu Şelalesi gibi tarihi ve doğal güzellikleri bünyesinde barındırıyor. Ama ben Manisa gezilecek yerler hakkında konuşmayacak, Manisa’da ne yenir? sorusunu cevaplandıracağım. Çünkü orada rahat rahat gezebilmek için önce şu yemek işini halletmemiz gerekiyor. Hayır yani Manisa ruhu, Manisa aşkı falan ama aşk karın doyurmuyor işte. Kim gözünün önünden pirzolalar geçerken gezmekten zevk alır ki? Zaten Manisa’yı Manisa yapan şeylerden biri de yöresel yemekleridir. Onlar olmadan yapboz tamamlanmaz. O zaman Manisa’da nerede ne yenir, konusuna açıklık getirelim.
Manisa’da Ne Yenir?
Manisa mutfağı; kula güveci, odun köftesi, Manisa kebabı ve sinkonta gibi yöresel lezzetleriyle herkesi memnun etmeyi başarıyor. Eğer ‘yok zaten bana fark etmez, yeter ki yenilebilir bir şey olsun, onu hemen öğütürüm’ diyorsanız yaşadınız! Ama ‘ben öyle her şeyi yemem, seçiciyimdir. Sabahtan akşama kadar TV8’de Yemekteyiz ve MasterChef izleye izleye bir şeye 40 tane kusur bulur oldum.’ Diyorsanız Manisa’da bu aktivitenize ara vermek zorunda kalacaksınız. Çünkü yemekleri o kadar güzel ki, pek kusur bulabileceğinizi sanmıyorum. ‘Reklam kokan hareketler bunlar, Ufak at da civcivler yesin’ demeyin, bence ben Manisa’nın yöresel lezzetleri nelerdir onları söyleyeyim, siz yiyin. Görevimiz tehlike! (Pardon yemek)
Manisa Mesir Macunu
‘Manisa yemekleri listesine bununla mı başlanır? Senin için fesat.’ Diye düşünen varsa yazıklar olsun diyorum. Manisa’nın Bunun uğruna ne festivaller düzenlenmiş, şifalı olduğu ve Manisa’ya özgü olduğu için yiyeceğiz, başka amaçlar (?) için değil. Yaklaşık 500 yıllık bir tarihe sahip mesir macunu ilk kez nasıl ortaya çıkmış derseniz; Yavuz Sultan Selim’in eşi Hafsa Sultan rahatsızlanınca ona şifa olması için yapılmış. Yani hekimin biri 41 baharat çeşidini karıştırmış. ‘Aman ya biri iyi gelmezse biri gelir herhalde, mahcup olmayalım şimdi padişaha, ne bulduysam koyayım gitsin işte’ dememiştir ya, Osmanlı hekimlerine saygısızlık olur böyle dersem. İşte ondan sonra yayılmış. (Bakın görüyorsunuz hasta olmanın iyi yönleri, pozitif düşünmek lâzım.) Sonra şenlikleri yapılır olmuş, her yıl Sultan Camii’nnin önünde toplanan halk, altın gibi etrafa saçılan çil çil mesir macunlarını kapmak için birbiriyle yarışır olmuş. (Geçmiş zaman kipiyle anlattığıma bakmayın, masal değil gerçek, ülkemizde yapılan mesir macunu şenliklerinden bahsediyorum.) Enerji düzeyinizi artırır da artırır. Buna ilaveten afrodizyak etkisi olduğu da doğru, siz dostlar alışverişte görsün diye tadına bakın, Manisa’ya ayıp olmasın. Asıl yememiz gereken şeylre başka.
Manisa Mesir Çayı
Manisa Kırkağaç Kavunu
Gerçi bununla kavun içi dondurma da ne güzel olur ama… (Bir insanın kendisiyle çelişmesi nasıl olur: Şekil A’da olduğu gibi. Dondurma kalori içermiyordu zaten dimii!) [Ne var ya hemen insanı demorilize etmeyin, olabilir, istisnalar kaideye zarar vermez. Siz dediğimi yapın, Manisa’da formda kalma, kalori cetveli gibi kavramları unutun zaten. O yemekler dururken diyet miyet hak getire]
Manisa Sultaniye Üzümü
Manisa Akhisar Köfte
Manisa Keşkek
Manisa Salihli Odun Köftesi
Öncesinde masaya gelen şeylerle karnınızı fazla doyurmayın, onlar kompozisyonun giriş bölümü, bu gelişme… Daha bunu sonuca bağlaması var, tatlılar var, var oğlu var! Bunu Akhisar-Yeni Çarşı sokaktaki Can Köfte’de yiyebilirsiniz mesela. Sonra cevizli, tahinli Kemalpaşa tatlısıyla final yaparsınız. Mutlu son!
Manisa Maden Suyu
Manisa Kebabı
Manisa Akhisar Gazozu
Manisa Akhisar Zeytinyağı
Manisa Akhisar Katmeri
Manisa Kokoreci
Manisa Cilveli Kahve
Manisa Simit Ekmeği
Manisa Şehzade Tatlısı
Manisa Kula Güveci
Kula Güveci de tereyağı, haşlanmış et ve sebzenin samimi dostluğu… Kokusu ile davet ediyor kendine… Davete icabet âdettendir bilirsiniz.
Manisa Kulak Çorbası
Manisa Kapama Mantı
Adı bile diyor bak ‘kapama!’ diye. İştahını kapama diye alttan alttan subliminal mesaj veriyor, anlayana… (Ama subliminal dediysem yanlış anlamayın, bu tatlı bir mesaj. Yoksa kahrolsun illumünati! Dış güçlerin oyununa gelmemek gerek) [Huyumdur kötü espri yapıp sonra onu açıklarım ve esprinin soğukluk derecesini artırırım. Böylece insanları yaz aylarında serinletmeyi amaçlarım. Yeter ki niyetiniz iyi olsun.] Buna kapama kebabı da deniyor. Bildiğimiz mantılardan daha büyük büyük kapatılıyor, yoğurt ve salça dökülünce iştahınıza ‘açıl susam açıl!’ diyor.
Manisa Börülce Tarator
Manisa Şekerli Pide
Manisa Sinkonta
Manisa Mantar Tatlısı
Mantardan tatlı olur mu diyorsanız en somut ve güzel örneğini Manisa’da görebilirsiniz. Hamurun içi mantar ve cevizle doldurulur , kızgın yağa atılıp kızartılır. Ardından şerbetle buluşturulur ve üzerine tarçın dökülür. Sonra afiyetle yenir, kaloriler de onunla beraber gelir ama neyse… Sonra bakarız çaresine.
Manisa Tahinli Ekmek
Şeker ve tahinin birleşimiyle meydana gelen bu ekmeğe yuvarlak şekil verilip tepsiye dizilir, fırında pişirilip ssofralara konuk olur. Herkes bu misafiri ağırlamaktan memnuniyet duyar. (Kendimi belgesel anlatıyor gibi hissettim. CNBC-E’ye mail mi atsam ne yapsam? Yalnız o kapanmıştı değil mi? Hatta E2’de kapandı, rezil oldum şu an, benim belgesel seslendirme hayallerim suya düştü.)
Manisa Bohça Kebabı
Üzerine güzelce beşamel sos gezdiriliyor; varan 2.
Fırınlanıyor; varan 3.
Sonra siz onu yiyorsunuz; işte bunu tarif edecek kelime bulamadım.
Manisa Pideli Ayak Paça
Not: Bu arada Manisa ekmek dolması diye de bir gerçek var hani. İçi kıymayla doldurulmuş ekmek diyeyim. (Tereyağı, soğan falan var tabii) Manisa sura da bu şehirde çok sevilir ama genellikle Kurban bayramında yenir. Hayvanın ön kaburgası pirinç pilavıyla dolduruluyormuş, öyle yapılıyormuş.
Şevket-i Bostan yemeği de yine buraya özgü. Adından da belli olduğu gibi Şevket-i Bostan bitkisinden yapılıyor. Devamı zeytinyağı, kuşbaşı et, sıcak su vs. gibi normal malzemeler. Peki ya lezzeti? Yüzde 1500.
Manisa’da Nerede Ne Yenir?
Denizde kum, Manisa’da yemek… Her ilçesi Manisa restoranları ve Manisa kahvaltı yerleri bakımından zengin.
Manisa’nın diğer meşhur lezzetleri ise; höşmerim, enginar dolması, kabaklı pide, Kırkağaç köftesi, börülce salatası, bakla dizmesi, susamlı aşure, ateş pidesi, Demirci cevizli lokum, çekme kebabı, dalak dolması, çökelekli biber dolması, ebegümeci sarması, darp, elbasan, gelincik böreği, fava, gerdan dolma, kabak köftesi, kabak çiçeği dolması, karışık ot kavurması, kadı göbeği tatlısı, nohutlu işkembe, kuzu etli Arapsaçı Malatra, pırasa sarması, padişah şekeri, tatlı hardal salatası, domates reçeli, yoğurtlu işkembe çorbası ve tavşan çullaması.
‘Bunların hepsi Manisaya’ mı özgü? Hiç inanasım gelmiyor. Başka yemekleri Manisa lezzeti diye yutturmaya çalışma’ falan demeyin. Bazıları başka yörelerden gelen ve Manisa’da sıklıkla tüketilerek Manisa mutfağının vazgeçilmezi olmuş lezzetler, çoğu da Manisa’ya özgü… Ortaya karışık bir şey yaptım, fena mı?
Manisa’da kahvaltı nerede yenir sorusuna Ege Çiftliği Bozköy diye cevap verebilirim. Elbette güne başlamak için uğrayabileceğiniz başka lezzet durakları da var. Örneğin 236 Cafe & Pastisserie, Meydanoğlu Kahvaltı ve Naz Makamı Cafe.
Manisa yemek yerleri söz konusu olunca da size altın tavsiyelerim; Kaşşık Restoran, Gurme Atölye, Litany Restaurant, Manisaspor Kebapçısı, Cerentur Restaurant&Cafe, Güney Kebap, Menekşe Et Lokantası, Altınkuş Restoran, Şafak Kebap Salonu, Balık Keyfi Manisa, Sir Winston Cafe, Palandöken Cağ Kebabı, Ali Baba Kağıt Köfte, Manisa Taylan Restaurant, Köfteci Talat, Manisa Çilek, Lale lokantası, Hatice Ana Mantı Salonu, Menekşe Et, Meşhur Köfteci Mustafa, Süleyman Abi Tostları, Gülcemal Manisa Kebapçısı, Atom Tost, Çamlık Park Cafe , Akpınar Restoran, 1453 Osmanlı ve Seçkin Pide.
Peki Manisa’nın hangi ilçesinde ne yenir? Yazımın sonuna gelirken kısa kısa ondan da bahsetmek isterim.
Manisa Ahmetli’de Ne Yenir?
İlçenin şahsına münhasır özel bir yemeği olmasa da tüm Manisa lezzetlerini fazlasıyla bulabileceğiniz bir yer. O konuda sıkıntı yok.
Manisa Akhisar’da Ne Yenir?
Akhisar köftesi, Akhisar katmeri, Akhisar zeytinyağı, Akhisar keşkeği yemeniz gerektiğini söylemiştim, üzerine de Akhisar gazozu için ki tam olsun.
Manisa Alaşehir’de Ne Yenir?
Kapama yiyebilirsiniz ama lezzet kapısını bununla kapamayın, bileti kaptığınız gibi Manisa’ya kapağı atıp restoranların kapısından geçerek lezzetleri kapış kapış götürün. (Tekerlemelerle Manisa Yemekleri, Sayfa 1854-desem de inanmayın böyle bir kitap yok.)
Alaşehir ekmeği, oğmaç çorbası, kabak aşı, mehmetçik aşı, fava (kuru bakla yemeği), dorak aşı, alca aşı, çakırotlu pide, saraylı gibi lezzetleri de ünlü, bu bilgileri uygulamaya dökeceksiniz değil mi? Evet inanıyorum, yazdıklarım boşa gitmeyecek.
Manisa Demirci’de Ne Yenir?
Demirci kebabıyla kendinizi lezzetin tepesinde bulacaksınız. Demirci güveci dedin mi yer yerinden oynar. Burada keşkek zaten anlatılmaz yaşanır. (Atma Ziyaa! Alt tarafı yemek diyenler? Yazdım sizi bir kenara, öyle olsun.)
Manisa Gölmarmara’da Ne Yenir?
Demin saydığım yemekler hünerlerini en güzel burada sergiliyor. Börülce tarator ile lezzet dünyasını tarım tarım tarayabilirsiniz, nohutlu mantıda bu ikilinin muhteşem birlikteliğine şahit olabilirsiniz. ‘Odun köftesi ve ekmek dolması yiyeceğim’ derseniz ben de diyorum ki bravo, sizdeki keyif beyde paşada yok beee!
Manisa Gördes’de Ne Yenir?
Uzatmak istemiyorum; mısralar konuşsun:
Bu geldiğin yer, Manisa ilçesi Gördeş
Bütün güzel yemekler, burada bak kardeş.
(Kendi yazdığımı ben bile beğenmedim bu sefer. O harf değişikliği olmamış… Şinaslı kafiye yok… Bunu telafi edeceğim, söz veriyorum.)
Manisa Kırkağaç’ta Ne Yenir?
Kırkağaç kavunu ve kırkağaç köftesinden bahsetmiştim. Bir de pideli ayak paça vardı ama yer misiniz bilmem. Manisa mutfağının büyük bir kısmını Kırkağaç mutfağı oluşturuyor. Kendine özgü lezzetler bakımından en zengin ilçe burası. İşte size Kırkağaç yöresel yemekleri, bakalım tek nefeste okuyabilecek misiniz?:
Bastı, belirgat, bora yemeği, bulgur aşı, bulamaç, çığırtma, da’tı , dığan gözlemesi, ekmekaşı, ebe çöreği, gapçık, garın gumbar, hamursuz, kaymaklı kadayıf, kıstı, kıyı tatlısı, lalanga, mangır Mantı, saşta helvası, , üzüm köftesi.
Ayrıca Kırkağaç yöresinin başka meşhur ve enteresan lezzetleri de var:
Avutma: Avkma da deniyor bu yemeğe. Hafiftir, yaz akşamlarında tercih edilir. Patlıcanların haşlanıp ezilmesiyle yapılır. Sarımsak ve domates salçasıyla lezzeti katlanıp, tuz ve karabiberle tamam olur. Hikâyesi de şöyledir; bir yaz günü, kadının biri arkadaşıyla sohbete dalmış. Eee tabii kadınlar bir araya gelince dururlar mı? Kim bilir yine kimi çekiştirdiler… (Neyse arkalarından konuşup aynı şeyi yapıyoruz farkında mısınız? Tenâkuzları sevmem.) [Eski Türkçe’mize sahip çıkalım lütfen.] Bunlar böyle konuşa dururken, pat diye kapı çalmasın mı? Kadının kocası gelmiş. ‘Eyvah!’ demiş kadın, ‘yandım ben!’ ( Demek ki adam sinirli, agresif biri. Açlığa dayanma eşiği düşük.) Neyse kadın bakmış olacak gibi değil, bu ‘avutma’ yemeğini yapmış. (Muhtemelen orada şey dedi, ‘ya sen bu yemeği ye, akşama yine yersin başka yemekler yaptım.’) Adamı teselli etmiş yani. Sonra arkadaşının yanına dönmüş, (dedikoduya devam). Arkadaşı buna, ‘ne yemek yaptın kız?’ demiş. O da, ‘avutma’ demiş. (Nereden geldiyse aklına? Tarihe geçti görüyo musun?)
Gabarttama: İştahınızı fena gabartır. Mayasız hamuru aç, kare kare kes,yağda kızart ve ye! (Bu bir emirdir. Sizi ölmeye değil yemeye davet ediyorum. Uğraşamıyorsan Manisa’da bunu satın alabileceğin çok yer var. Onları da mı ben söyleyeyim güzel kardeşim…)
Karıştırma: Ya ye gitsin karıştırma işte diyeceğim ama kısaca anlatayım; düğünden sonraki gün yenen töresel bir yemekmiş bu. Öyle her gün Kırkağaç’ta pişirilip yapılmıyor yani. Ufalanmış ekmeklerin içine yumurta, rendelenmiş soğan ve yağ eklenip kavruluyor, karıştırılıp yeniyor, olay bundan ibaret. (Adını karıştırma koymuşlar, kendileri karıştırıyorlar. Bak sen şu işe!)
Manisa Köprübaşı’da Ne Yenir?
Burada da Manisa’nın yöresel lezzetlerini tatmanın keyfini yaşayabilirsiniz. Bir de Deniz Çiğköfte’de çiğköfte almaz mıydınız? Alırsınız alırsınız… Tadım Odun Köfte, Bizim Köfteci, Naturel Cafe, Nisa Büfe, Bilcan Aile Pastanesi, Yaren Dürüm, Carmen Cafe gibi yerler de emrinize âmade.
Manisa Kula’da Ne Yenir?
Direkt sayayım: Oğlak Dolması, Yuvarlak, Döndürme, Kula Kuzu Dolması, Kula Güveci, Kula Kaburgası, Daablı Ciğer, Erik Aşı, Pişirge, Gicirgenli Pide (lezzet geçirgenliği yüksektir), Kula Peksimeti, peynir lokması, kuyruk helvası, pelte, tatlı peynir böreği ve tuzlu sütlaç. (Tuzlu sütlaç? Eksantrik lezzetlere bayılırım, hemen denemeliyim ama Manisa’daki gibi olmaz, yapacak bir şey yok.)
Manisa Salihli’de Ne Yenir?
Azaklar Odun Köfte, Kosova Et Lokantası, Suresto gibi yerlere gidin. Ne yemeniz gerektiğine orada karar verirsiniz. Çeşitlilik o kadar çok ki… Yalnız tabii ki odun köftesini unutmayın. (Yukarıya bk: Salihli Odun Köftesi)
Manisa Sarıgöl’de Ne Yenir?
Özgür Pide veya Pideci Hüseyin’de pideye doyacaksınız. Başka Sarıgöl restoranları da var tabii, Gümüş Et Izgara, ^Nur Yemek Izgara Salonu, Sarıgöl Odun Ekmek vs… Hangisini sayayım yahu…
Manisa Saruhanlı’da Ne Yenir?
Uzunoğlu Pide Köfte Kebap Salonu’nda veya Damak Pide’de karnınızı doyurabilirsiniz, daha doğrusu midenize bayram ettirebilirsiniz.
Manisa Selendi’de Ne Yenir?
Yufka, tarhana ve keşkek yenir. Selendi’de höşmerim, gerisini boşverin diyor ve sizi bu lezzetle baş başa bırakıyorum.
Manisa Soma’da Ne Yenir?
Soma fâciasını hatırlayınca insanın hiçbir şey yiyesi gelmiyor ama… Gülcü Bahçe Restoran’a gidebilirsiniz en azından. Cevizli lokum ve tahin helvasından da yiyin, ağzınız tatlanır hiç olmazsa.
Manisa Şehzadeler’de Ne Yenir?
Şehzade tatlısı tabii ki, bu da soru mu? Ancak öncesinde Şehzadeler restoranlarından birine uğrayıp yemek faslını bitirin. İlkadım Ev Yemekleri, Şehzadeler Catering ve Yemek vs. gibi yerleri tercih edebilirsiniz.
Manisa Turgutlu’da Ne Yenir?
Orada Turgutlu Gamalı Köftecisi duruyor ve siz Manisa Turgutlu’da ne yenir diye mi soruyorsunuz? Şaşırmamak elde değil.
Manisa Yunusemre’de Ne Yenir?
Litany, Taylan Restaurant, Gölet Restaurant ve benzeri yerlere uğrayın, ne yemeniz gerektiğini görürsünüz. Konuşturmayın şimdi beni…
Manisa’da Nerede Ne Yenir?
Evet artık bu sorunun cevabını öğrendiğinize göre hazırlıklara başlayın diyorum, ne dersiniz? Kırkağaç’ta kavun, Akhisar’da katmer-simit ekmeği, her yerinde farklı bir lezzet… Yenmesin mi bunlar? Yazıktır.
Manisa Yöresel Yemekler Nelerdir?
Ezbere sayarsınız diye düşünüyorum. Yine de bir hatırlatayım; ‘et-tekrâru ahsen, velev kâne yüzseksen’ demişler. Aldınız mesajı?
Manisa Keşkek, Manisa Kebabı, Börülce Tarator, kapama, Şekerli Pide, Sinkonta, Mantar Tatlısı, Tahinli Ekmek, Odun Köftesi, Bohça Kebabı, mesir macunu, Akhisar Köfte ve çok daha fazlası… Hepsi Manisa’da. Bu fırsatı kaçırmayın! Bu kampanya bitmez!
Manisa gezilecek yerler yazımıza da bakmanızı tavsiye ederim.