Balıkesir’de ne yenir? ya da Balıkesir yemekleri nelerdir? Bununla ilgili kitap bile yazılmış: Balıkesir Aşı. Ama biz toplum olarak kitap okumayı pek sevmeyiz. Daha doğrusu okumayı pek sevmeyiz. Şahsen ben; haberleri hep başlıklarından takip ederim. Evet şimdi düşündüm ki siz Balıkesir’de ne yemeli diye merak ettiğinizde açıp okuyabileceğiniz bir şey olsun, ona göre lezzet rotanızı çizebilin… O yüzden size Balıkesir yemek rehberi hazırladım. Nasıl ama, iyi yapmışım dimi? (Nolur evet de-Hayki: 2000’li yıllar… Hey gidi…) ☺
Ülkemizin en kalabalık şehirleri listesinde 17. sıraya yerleşen Balıkesir; Ayvalık, Bandırma ve Edremit gibi ilçeleriyle ön plana çıkıyor. Tabii ki başka ilçeleri de var, hemen o güzel ilçeleri size ufak bir şiirle anlatayım:
Altıeylül Ayvalık; Balıkesir’i gezelim,
Onu sevmeyenleri, böcek gibi ezelim! (Mesela yani… Hem ben şiddete karşıyım ve gayet insancıl bir insanım bi kere.)
Balıkesir’de bir ilçe var; onun adı da Balya;
Bak o kadar gelmişsin, birkaç gece kal ya…
Bir ilçe daha var ki, ona derler Bandırma,
Kanka gitcez dimi, sakın beni kandırma.
Bigadiç-Burhaniye; Gömeç-Gönen,
‘Keşke yine gitsem’, der buradan dönen.
İvrindi- Kepsut; Manyas-Havran;
Balıkesir yemekleri çok, hadi hızlı davran.
(Adlarını anamadığım ilçeler kusura kalmasınlar artık.)
Balıkesir’de Ne Yenir?
Şimdi ben size yok şu plaja gidin, yok şu kaplıcaya gidin; Şeytan Sofrası’na, Atatürk Kayalıkları’na uğrayın; Manyas Gölü ve Kuş Cenneti’ni ziyaret edin falan diye uzun uzun anlatmayacağım. Konumuz Balıkesir’in yöresel lezzetleri. Bunu halledin, gerisi kendiliğinden gelir. O zaman başlıyorum:
Peynirli Patlıcan
Patlıcanların alacalı soyulup yuvarlak kesilmesiyle başlıyor her şey… Sonra arasına Manyas peyniri koyuyorlar. Bu ikiliyi kürdan ile tutturuyorlar birbirlerine. Kızgın yağa atıyorlar hiç acımadan. Bir güzel pişirdikten sonra sarımsaklı sos döküyorlar. Böylelikle bir lezzet masalı doğmuş oluyor. (Bizimkisi bir aşk hikayesiii…)
Sura
Düğün Çorbası
Balıkesir Mantısı
Börülce Ekşilemesi
Tirit
Tiridine tiridine bandım,
Bedava mı sandın,
Para verip aldım”
Şarkısı var ya hani, işte o Balıkesir usulü tirit yemeğinden esinlenerek yazıldı bence. (Yalnız adam para verip aldım diyor; kıroyum ama para bende diyor, tasarruflu olun mesajı veriyor. Ben oraya takıldım.) Bunun yapılışında da ekmekler minik minik doğranıyor, tavuk suyuyla ıslatılıyor… Suda haşlanan tavuklar da eklenip tereyağıyla ve ince ince doğranmış maydanozlarla kocaman bir lezzet imzası atılıyor. Balıkesir meşhur yemekleri denilince de hemen akla gelmesi boşuna değil.
Balıkesir Keşkeği
Saçaklı Mantı
Sarımsaklı Bulgur
Çalkama
Ispanak, ısırgan otu, peynir, soğan, un, tuz vb. gibi malzemelerle yapılan sebzeli bir hamur işi. Kare şeklinde dilimlenerek ikram ediliyor. İstersem 10 yıldır diyet yapıyor olayım; Balıkesir’e gitmişsem bunu yemeden asla ve kat’â dönmem! Döndüremezler. (Biraz gaza getireyim ki siz de yiyin.)
Kazdağı Çorbası
Tavuk, nohut, börülce, tarhana, domates, tavuk suyu… Eklenmedik şey yok. Hal böyle olunca lezzeti de son derece fazla. Balıkesir yemeklerine bununla start verebilirsiniz.
Dağar Kebabı
Bigadiç Güveç
Ayvalık Tostu
Ayran bol köpüklü, adı da Susurluk,
Asıl bunu içmemek, çok büyük kusurluk.
Yani daha ne diyem, nerelere gidem bilmiyorum. Ayvalık’a gidip de Ayvalık tostu yemeden dönmek zaten LC Waikiki’ye gidip bir şey almadan dönmek gibi bir pişmanlık bırakır adamın yüreğinde…. İçinize öküz oturmuş gibi hissetmek istemiyorsanız böyle bir error not found hatasına düşmeyin! Özel bir ekmekle yapılıyormuş. (Aman olsun siz A101’den aldığınız ekmeklerle de yapıverin, her zaman Balıkesir’e gidemezsiniz çakmasıyla idare edin.) Sosis, kaşar, sucuk, turşunun mayonez ve ketçapla süslenmesi neticesinde ortaya çıkarılan bu tostu Balıkesir’de yeyin. (Mısır, marul, patates kızartması da eklendiği oluyor.) Eminim Ayvalık’ta yiyeceğiniz Ayvalık tostu okul kantilerinde, büfelerde yediklerinize benzemiyor. (Bunlar bizi kekliyor, aslı Ayvalık’ta) Hakiki Ayvalık tostunda kasap sucuk, tulum peyniri vs. olurmuş. Ama biz ne bulduysak dolduruyoruz Çıfıt çarşısı gibi, orası ayrı. Ayvalık’ta Tostçular Çarşısı var; burada yiyin derim. Aşkın Tost Evi de var, tostun aşk hâlini orada deneyimleyin.
Susurluk Tostu
Susurluk Ayranı
Edremit Köftesi
Rabisa
– Hoşgeldiniz bayım, ne alırdınız?
– Ah… Ben bir Rabisa istiyorum dostum tamam mı?
– Üzgünüm bayım, ondan kalmamış.
– Seni gidi pislik torbası, lanet olasıca!
(Yalnız konuyu misafir çocuklarının evi dağıtması gibi fena dağıttım.)
Neyse bu yemek Gömeç ilçesine özgü bir hamur işi. El açması yufkalar önce rulo haline getiriliyor, sonra fırına veriliyor, sarımsaklı yoğurt dökülüp bir güzel mideye gömülüyor.
Ada Köfte
Şekliyle şekil yapıyor, lezzetiyle diğer köftelere posta koyuyor, bi havalar bi havalar; sanırsın uluslararası dünya köfte festivalinde birinci olmuş tipe bak. Harcı biraz cıvık, şekil olarak normal köfteden daha büyük. Yeyin, bir şey kaybetmezsiniz.
Metez
Kaymak Hamuru
Kaymağı ocakta unla beraber helva gibi karıştırıyoruz. Kaşıkla iz yapıp kesiyoruz ve ılık halde yiyoruz. Aaa pardon biz Balıkesir’de ne yenir diyorduk, Balıkesir’in yemekleri nasıl yapılır demiyorduk. Kendimi Nursel’in mutfağında gibi hissettim de bi an, hatlar karıştı.
Karanfilli Ekmek
Bildiğimiz tava ekmeği yapılırken içine karanfil atılıyor. Bu yüzden de rengi pembeye dönüyor. Çıtır çıtırdır ve bir ekmekten daha fazlasıdır! (Abartıyorsam ne olayım.) Tulum peyniri ile beraber pişirilirse daha efso olur.
Şevket-i Bostan
Kabak Çiçeği Dolması
Papalina Balığı
Balıkesir Vali Kebabı
Mafiş Tatlısı
Balıkesir Kaymaklısı
Balıkesir Höşmerim
Zerde
Tarçın, karanfil, kızamık şekeri, pirinç ve gül suyuyla hazırlanan bu tatlı hafif ama lezzetli. Gelmişken onun da bi hâlini hatrını sorun.
Keşküllü Kemalpaşa Tatlısı
Balıkesir-Kemalpaşa ilçesiyle bütünleşmiş bir tatlı ama ülkemizin her yerinde biliniyor, özellikle bayramlarda yapılıyor. Normal Kemalpaşa’dan farkı; tepsiye dizilip şerbetinin dökülmesinden sonra keşkül muhallebisi de eklenmesi. Hem sütlü hem şerbetli bir tatlı, lezzeti dolu dizgin. Bir de bunun kupta muhallebili olanı var. Yemekten sonra kup tatlı tercih edecekseniz bunu hatırlayın. Sonra dilinizden dökülsün bu tatlının ismi, duvarlarda yankılansın… Ardından heyecanla bekleyin gelmesini… Geldiğinde de acısını çıkarın onsuz geçen günlerin.
Kadayıf Dolması
Bu aslında Erzurum tatlılarından biri. Yani şimdi itiraz edenler olabilir ancak Balıkesir’de yapılanı sanki daha güzel gibi. Çıtır çıtır hamurun içine koyulan cevizli iç harcının tadına yenik düşeceksiniz. (Ne yaptın bana söyle!) ?
Sakızlı Dondurma
Bilhassa Cunda Adası’nda yemek gerekiyor bunu. Yaz aylarında Balıkesir’e gidenlerin bunu yemeden dönmesi, yenilir yutulur cinsten bir hata değil! Öyle söyleyeyim.
Bigadiç helvası
Çöğen otu, tahin, limon ve şeker gibi malzemelerle hazırlanıyor. Helvanın âlâsı, susamlı helva da aynı ona çekmiş.
Damla Sakızlı Lorlu Kurabiye
‘Yeter artık duba gibi olup dönücez, isyaan’ demeyin. Kesinlikle bırakmam. Bu Ayvalık lezzetini tatman lazım, bunu yapman lazım, midene katman lazım, ağzına atman lazım. (Durduramazsın beni, susturamazsın beni…) Hanımeller kurabiye diyor ya anne eli değmiş gibi diye; hah işte bu tam da öyle. Assos, Altınoluk ve Akçay gibi tatil beldelerinde de bir hayli yaygın. Bu arada Avşa Kurabiyesi’nin ve Tırtıl Baklava’nın de lezzet konusunda üstüne yok.
Macaron Çayı
Balıkesir yemekleri olur da içecekleri olmaz mı? Hayır yani kuru kuru mu yiyeceğiz? Macaron bir Ayvalık bitkisi. Buna Mercan Köşkü de deniyor. (Makaron tatlısıyla iyi gider hani.)
Koruk Suyu
Balıkesir’in tatil yerlerine gittiğinizde her köşe başında görebilirsiniz bunun tezgahlarını. Zeytinyağlı yemeklere tadı hafif ekşi olsun diye de ekleniyor. Olgunlaşmamış üzümlerle hazırlanan bu içecek serinletici, lezzetli.
Karadut Suyu
‘Aç bi Coca Cola Coca Cola iç’ reklamını protesto ediyorum ve sizi bu buzzz gibi meşrubatı içmeye davet ediyorum. (Yılların reklamı tamam da eski defterler kapanmaz bizde.) Ama öyle tek başına içmeyin, yukarıda Balıkesir lezzetleri dedim, o kadar dil döktüm; onlarla kombine edin.
Ayrıca Havran’ın inciri ve mandalinası; Erdek ilçesinin kırmızı soğanı; Gönen ilçesinin maydanozu, patlıcanı ve pirinci; Dursunbey ilçesinin elması; Gömeç ilçesinin bamyası; Savaştepe ilçesinin üzüm, karpuz ve kavunu; Bigadiç ve Sındırgı ilçelerinin kirazı, poyraz fasulyesi, bademi ve cevizi; Kepsut ilçesinin şeftalisi oldukça güzeldir. Buralara uğradığınızda bunlardan da tatmanızı ve yanınıza almanızı öneririm. Yine sepet peyniri, pembe zeytin ve Zeytin şekeri gibi ürünler de Balıkesir’de alabileceğiniz lezzetlerden.
Acı filiz, Akkız, Kuna (levrekli yemek), Kuzukulağı, Kulak (hamur işi), Kapaktan Çıkma, Kızılcık Şurubu, Mürdükaşı, Papaz Yahnisi, Sini Böreği (basma börek) de Balıkesir neyiyle meşhur sorusunun diğer ağız sulandıran cevapları. Bir de ‘tırnak’ denilen bir hamur işi yapılıyor buralarda, fakat bu, ismiyle pek iştah açmıyor. Ama tadı güzel, içiniz rahat olsun.
Peki Balıkesir’de ne yenir sorusunu ilçelere göre nasıl cevaplandırabiliriz? İşte böyle:
Balıkesir Altıeylül’de Ne Yenir?
Kendine özel bir lezzeti olmasa da Balıkesir yemeklerininin tadını burada gayet
Güzel çıkarabilirsiniz. Mesela Gustavia Restaurant sizi bekler. Balıkesir Kaymaklısı’nı da Gökeroğlu’n’da yiyin.
Balıkesir Ayvalık’ta Ne Yenir?
Tabii ki Ayvalık tostu yenmeli, bunu daha önce söylemiştim. Ayrıca Balıkesir’de balık nerede yenir sorusunun cevabı da Ayvalık. Papalina, istavrit, sargoz, levrek, lüfer, mezgit… Aklınıza ne gelirse. Sardalya Köftesini ve ve İzvinya Salatasını da denemek isteyebilirsiniz. Deniz kestanelerinin zeytinyağı ve limonla birleştirilerek hazırlandığı değişik bir yemek de meşhur Ayvalık’ta. gittiyseniz Kaşarlı Kidonya da bir diğer Ayvalık lezzeti. (Bu bir midye çeşidi ve’ayva’ demek. İlçenin ismi de buradan geliyormuş.) Beyaz şarap, zeytinyağı ve sarımsakla pişirilen Akivadis (midye), Arapsaçlı sübye, Ahtapotlu Akkız Kalamar Dolması, Enginarlı Karides ve Ahtapot Köftesi de Ayvalık yöresel tatları arasında. Ayvalık’ta ne yenir sorusunun yanıtı bunlarla da bitmiyor. Balıkesir mutfağının içinde bağımsızlığını ilan etmiş apayrı bir mutfak Ayvalık mutfağı. Bir de ahtapot tatlısı var… (Ne ahtapotmuş arkadaş, ahtapot çayı da var mı bari?) Diğer Ayvalık yemekleri ise şöyle;
Otlu Balık, Lakerda, Sirkeli Sardalya, Taze Lorlu Acı Biber, Levrek Marin, Deniz Fasulyesi, Kabak Salatası, Kaya Koruğu, Girit Biberi, Deniz Börülcesi, Som Otu, Girit ezmesi, İsli Midye, Semizotu Ezmesi, Fava… Yer kalırsa Sakızlı dondurma veya Lor tatlısı da yiyebilirsiniz. Deniz Yıldızı Restoran, Bay Nihat, Aniva Cunda, Balıkçı Bahtiyar gibi yerler de Ayvalık yemek mekanları. Yiyin, berhudâr olun evladım… El öpenleriniz çok olsun.
Balıkesir Balya’da Ne Yenir?
Bal yağ yiyin. ( İlçe-lezzet uyumu işte böyle bir şey.) Harbi bakın ciddiyim. Burası küçük bir ilçe, fazla yemek yeri yok. Nerede bir restoran bulduysanız geçin oturun, sizi aç aç gönderecek değiller ya.
(Çok bilimsel bir açıklama oldu, kendimi tebrik ediyorum.)
Balıkesir Bandırma’da Ne Yenir?
Zeytin, hoşmerim, sütlü kadayıf, kızılcık şurubu, Balıkesir mantısı vs., ‘ulan Balıkesir’e gitsem de yesem’ dediğiniz ne varsa yiyin. Mobydick Balık Restoran’da balığın dibine vurun, Gülbaba Kebap’da kebaba doyun, Karlahan Izgara’da, Bandırma İnegöl Et Lokantası’nda kendinizi ödüllendirin. Tarçın Kafe’de tatlı ziyafeti çekin.
Balıkesir Bigadiç’te Ne Yenir?
Bigadiç güveciyle welcome to Balıkesir deyin, Bigadiç helvası ile de Game Over! Sonra da İ love you İ love you? Do you love me yes İ do şarkısını söyleyin. Yalnız güne Ayşavkı Simit Bahçesi’nde başlayın. İçimden bir ses diyor ki, Kardeşler Izgara ve Güveç Salonu’nda çok güzel şeyler olacak!
Balıkesir Burhaniye’de Ne Yenir?
Burhaniye Sofrası’nda lahmacun, kebap, döner, ev yemekleri ile lezzet partisi verin.
Balıkesir Dursunbey’de Ne Yenir?
Osmanlı lokumunu kesinlikle tadın. Duman Pide Lahmacun Ve Izgara’da lezzet fırtınaları esiyormuş, öyle diyorlar.
Balıkesir Edremit’te Ne Yenir?
Demin size bahsettiğim Edremit köftesini yiyin. Ömür Lokantası’nda ev yapımı koyun yoğurduyla ve ev yemekleriyle beraber nokta atışı yapın. Cumhuriyet Lokantası’nda avunya mantısı, Arnavut ciğeri ve yaprak sarması gibi üst kademe lezzetlerle kendinizi aşın!
Balıkesir Erdek’te Ne Yenir?
Bahar Kafe’de içli köfte ve atıştırmalık dolmalarla biraz ısınma turu yapın. Fener Kavurması’nı da unutmayın. Kuru Tava Tatlısı’nı sona saklayın.
Balıkesir Gömeç’te Ne Yenir?
En başından buraya kadar saydıklarımı bu ilçenin restoranlarında da rahatça bulabilirsiniz. Madradan Et & Mangal & Kahvaltı’da ister kahvaltı, ister mangal keyfi yapın. Meşhur Köfteci Ünal de salaş bir yer, esnaf lokantası tarzında. Lezzetli köftesinin sırrı bulunamamıştır. Sorgulamalar devam ediyor.
Balıkesir Gönen’de Ne Yenir?
Dağ ılıcası Tesisleri’ne yakın bir mekan var, oraya gidip güveçte kaşarlı alabalık yiyebilirsiniz. Ondan sonra hoşmerim ile hoş vakit geçirirsiniz. (Yahu nedir bu höşmerim? Her ilçede var diyor olabilirsiniz. Tatlı olduğunu artık biliyorsunuz. Rivayete göre bir kadın bu tatlıyı yapmış ve ‘bakayım kocam beğendi mi’ diye teyid etmek için ‘hoş mu erim?’ diye sormuş. Oradan gelmiş. Vay be aralarındaki hitabete bak. O ona erim, bu buna sultanım falan ne oluyoruz arkadaş?
Ben olsam;
- Tatlı yapmam, parasına kıysın alsın.
- Hadi yaptım diyelim; eğer yerlere bir kırıntı dökülsün çok kötü olur.
- Beğendin mi diye sormam çünkü beğenmekten başka çaresi yok.]
Balıkesir Havran’da Ne Yenir?
Kadir’in Yeri’nde zeytinyağlı yemek sefası yapabilirsiniz.
Balıkesir İvrindi’de Ne Yenir?
Muhtar’ın Yeri’nde tıka basa doyarsınız. (Yalnız Balıkesir’de de herkesin ayrı bir yeri var herhalde. Adamlarda mekan bol.) Köfteci Cemal de bir lezzet imparatoru.
Balıkesir Karesi’de Ne Yenir?
Tellioğlu Değirmen Cafe’ye gidip ‘iyi yedik ama’ diyebilirsiniz. Hünkar Kömürde Döner’de ‘döner böyle olur!’ cümlesini telaffuz ederken mideniz de size ‘evet evet katılıyorum!’ diyecek. Ama siz duyamayacaksınız. Kanaat Lokantası’nda pideli et çorbasıyla ve sıcacık yemeklerle Balıkesir’e geldiğiniz için kendinizi çok mutlu hissedeceksiniz. 52 Evler Et’te de et yemekleriyle kendinizi şımartabilirsiniz. Sonra fırında helvasıyla lezzetten coşabilirsiniz. Bal Badem Künefe’de çikolatalı simit Bve katmerle kahvaltı edebilirdiniz ama bunu en son söylemiş oldum. Siz başa yazın.
Balıkesir Kepsut’ta Ne Yenir?
Küçükler Lokantası’nda böyük böyük lezzetler tadabilirsiniz.
Özen İş Höşmerim’e de teşrif edersiniz.
Balıkesir Manyas’ta Ne Yenir?
Burada hiç yemek yeri yok desem; ‘Yemek yeri olmaz mı Manyas’ta, manyak mısın birader sen’ diyebilirsiniz. Yani var da işte az ve öz. Onları da siz keşfedin.
Balıkesir Marmara Adası’nda Ne Yenir?
Ala Pizza, Atamer’in Bahçesi, Tanz Restoran, Kösem Restoran, Erol’un Yeri, Gül Pastanesi ve Ada Mantı Evi varken bana daha fazla söz düşmez.
Balıkesir Savaştepe’de Ne Yenir?
Kelle peyniri burada üretilip Balıkesir’e buradan yayılıyor. Demek istediğimi anladınız… Ayrıca diğer Balıkesir yemeklerini de burada tadabileceğinizi söylememe gerek yok sanırım.
Balıkesir Sındırgı’de Ne Yenir?
Tarhana bezdirmesi, ye ye hiç bezdirmez. Tarhana bezdirmesi, lezzeti sezdirmesi; Balıkesir’i gezdirmesi… Tamam işte lastik gibi uzatmaya gerek yok. Özet: Gidilecek, gezilecek, yenilecek.
Balıkesir Susurluk’ta Ne Yenir?
Balıkesir yemekleri anlat anlat bitmedi… Ağzım dilim kurudu resmen, Susurluk’a geldim susadım. (İğrenç bir espri yapmadan bu yazıya son vereceğimi düşünmediniz değil mi? Artık beni tanımış olmalısınız.) Susurluk tostu ve Susurluk ayranını pek bi methetmiştim ya; işte bunları Düzdağ Tost’ta yakalayabilirsiniz. Sonra ‘gelin bakıyım siz buraya, yerim ben sizi’ deyip operasyonu gerçekleştirebilirsiniz. Günün geri kalanı çok güzel geçecek!
Balıkesir’de Ne Yenir?
Şimdi Balıkesir yemekleri neler, Balıkesir’de ne yenir ne içilir; bu konuda anlaşılmayan bir yer kaldı mı? Bence kalmadı. Ama yapılacak çok şey kaldı. Öyleyse ben sizi tutmayayım.
En son olarak Balıkesir gezilecek yerler yazımı okumayı da unutmayın..