Kırıkkale’de ne yenir? sorusu burada yaşayanlar kadar buraya seyahat edecek olanları da ilgilendirmektedir. Değerli tarihi miraslarıyla ve sevimli köyleriyle Kırıkkale ülkemizin en önemli şehirlerinden biridir. Yıllardır lezzetini koruyan pek çok yöresel lezzet de Kırıkkale mutfağında varlığını sürdürmektedir.
Tuvalak, yoğurtlu tarhana çorbası, sızgıt ve keskin tava onlardan bazılarıdır. Çok daha fazlasının yer aldığı bu yazı, sizi Kırıkkale yemeklerine –daha tatmadan- hayran bırakacaktır.
Kırıkkale; her adımında şahane lezzetler sunan bir şehirdir. İşte bu yazı, Kırıkkale mutfağını keşfe çıkmak isteyenler için hazırlanmıştır. Kızılırmak’ın geçtiği o bereketli topraklar, doğal ve tarihi güzellikler bir tarafa; yemekleri de oldukça ilgi çekicidir.
Kırıkkale mutfağı Anadolu zenginliklerinden fazlasıyla nasiplenmiştir. Fakat ne yazık ki bu şehrin lezzetleri çok gündemde değildir. Amacımız Kırıkkale’nin gizli kalmış lezzetlerini duyurarak herkes tarafından bilinmesini sağlamak, bu şehre gitme fırsatı bulacak olanların şimdiden donanımlı bir ‘yenilecekler listesi’ oluşturmalarına yardım etmektir.
Kırıkkale’de Ne Yenir, Nerede Yenir?
Kırıkkale mutfağı Gaziantep veya Kahramanmaraş mutfakları kadar ünlü olmayabilir fakat içinde birbirinden güzel lezzetler barındırmaktadır.
Kırıkkale mutfağında Anadolu lezzetlerinin en güzel örneklerini bulmak mümkündür. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Kırıkkale bu medeniyetlerin mutfak kültürlerinden izler taşımaktadır. Sebze yemeklerinin ağırlıkta olduğu Kırıkkale mutfağında et yemekleriyle de karşılaşılmaktadır. Elbette bu zengin mutfağın tatlıları da eksik değildir.
İştah açıcı görüntüleri ve tadına doyulmayan lezzetleriyle en güzel Kırıkkale yemekleri aşağıda listelenmiştir. Kırıkkale gezinizi unutulmaz kılacak bu yemekler şöyledir:
Tuvalak
Kırıkkale’de ne yenir? sorusuna ilk cevabımız olan tuvalak, çok sulu oluşuyla çorbaya benzemektedir. İçinde hem bulgur hem de et bulunan tuvalak, tadıyla damaklara, yüksek besin değeriyle vücut sağlığına hitap etmektedir.
Dileyenler bu yemeğin içine nohut da eklemekte, farklı malzemelerle zenginleştirilen yemek hâliyle daha lezzetli olmaktadır. Yolu Kırıkkale’ye düşenlerin mutlaka denemesi önerilen tuvalak, Kırıkkaliler kadar sizin de beğeninizi kazanacaktır.
Yoğurtlu Tarhana Çorbası
Kırıkkale’de yemek denilince akla gelen diğer bir lezzet ise yoğurtlu tarhana çorbasıdır. Akşam yemeklerine sıcacık bir başlangıç olan tarhana, Kırıkkale sofralarından hiç eksik olmamaktadır.
Tadına bir defa bakanların kâse kâse yemekten kendini alamadığı bu lezzet tereyağında kızdırılan nane ile daha da yüksek lezzet seviyesine erişmektedir. Evet; yoğurtlu tarhana çorbası her yerde yapılabilir fakat Kırıkkale’ye giderseniz bunu hususen tatmanız gerekir.
Un Tarhanası
Türk mutfağının sıcacık, bizden bir lezzeti olan tarhana Kırıkkale’de un tarhanası olarak yaygınlaşmıştır. Bol miktarda yoğurt, tuz, biber, domates ve un gibi malzemelerle mayalanan hamur ufak parçalar hâlinde kurutulmaktadır.
Sonra el ile ufalanmakta ve kalburdan geçirilmektedir. Bütün yıl boyunca kullanılmaktadır. Mis gibi kokusuyla, vücuda yararlarıyla un tarhanası Kırıkkale sofralarının vazgeçilmezidir.
Katma Aşı
Kırıkkale’nin yöresel yemekleri yazımız katma aşı ile devam etmektedir. ‘Bulama’ olarak da bilinen ve Yarma ve ayranın en güzel birlikteliği olan bu yemeğin hazırlanışı pratik, yemesi çok lezzetlidir. Başlı başına doyurucu bir yemek olan katma aşı, Kırıkkale mutfağının değerine değer katmaktadır. Bu lezzeti deneyimleme fırsatı bulanlar ne demek istediğimizi daha iyi anlayacaktır.
Sızgıt
Kırıkkale’nin neleri meşhur? sorusuna cevap olabilecek bu yemek de şehirde bir hayli popülerdir. Her yörede başka türlü yapılsa da herkes tarafından çok sevilen bu yemeğe sizin de iyi not vereceğiniz kesindir. Et kavurması yani sızgıt yapımında etler küçük küçük kesilmekte; kuyruk yağı ile beraber kavrulmaktadır.
Çoğu zaman Kurban bayramlarında tüketilen bu geleneksel yemek Kırıkkale’nin neredeyse tüm restoranlarında bulunmaktadır. Kırıkkaleli vatandaşların favorisi olan bu yemek sizi de etkilemeyi başaracaktır.
Omaç
Kırıkkale’nin neyi meşhur? diye soranlar için hazırladığımız bu yazı daha yeni başlamaktadır. Aşağıda bunun gibi daha pek çok lezzet bulmanız mümkündür. Her neyse; omaç az malzemeyle yapılsa da oldukça lezzetli bir yemektir.
Tereyağı, yumurta ve yufkadan meydana gelen bu yemek; üzerine eklenen çeşitli baharatlarla daha da lezzetlenmektedir. Bu lezzete tanıklık etmek de size düşmektedir. Hem tek başına bir yemek olarak hem de yemeklerin yanında tüketilebilecek bir çorbadır. Besleyiciliğiyle Kırıkkale geziniz sırasında harcadğınız enerjiyi size geri kazandıracaktır.
Madımak
Madımak yemeği sadece Kırıkkale’ye özgü değildir fakat burada çok daha lezzetli olduğu söylenebilir. Kırıkkalede ne yenir? diye düşünenlere güzel bir alternatif olan bu yemek; et, salça ve bulgurun madımak otu ile sergilediği muhteşem uyumu olarak tanımlanabilir. Üstüne mutlaka kızdırılmış tereyağı ve yoğurt da eklenmelidir.
Keskin Tava
Bu yemek Kırıkkale kebabı olarak tanımlanabilir. Doğranmış taze domates ve biberlerin yumuşacık ve lezzetli mi lezzetli kuzu eti ile bir araya gelmesinden oluşan bu yemek, Kırıkkale yolcularının yemesi gerekenler listesinde ilk sıralara yerleşmelidir. Suyuna ekmek basmayı da unutmamalıdır.
Yemeğin yapılışından da kısaca bahsedecek olursak şunları söylememiz mümkündür:
Fırın tepsisi yağlanarak üzerine pirzolalar, doğranmış domates ve biber dizilir. Birkaç parçaya ayrılmış sarımsaklar da eklenip pirzolaların üzeri bu malzemelerle süslenmiş olur. Küçük parçalar hâlinde tereyağı ilâve edilip hafif pul biber ve tuz serpiştirilir. Alüminyum folyoya sarılıp önceden ısıtılan 200 derecelik fırında ortalama 1 saat süreyle pişirilir.
Anlatması bizden, artık yemesi de sizdendir!
Sarığı Burma
Kırıkkale mutfağı içerisinde lezzetiyle öne çıkan bu tatlı, şerbetli tatlıların gözdesidir. Çıtır çıtır oluşuyla beğeni toplayan Sarığı Burma’, sayısı az fakat lezzeti pek çok olan Kırıkkale tatlıları içinde bir numaradır.
Haside Tatlısı
Kırıkkale’de ne yenir? diye soruyorsanız ve diyet yapıyorsanız buraya gelince diyetinize ihanet etmek durumunda kalabilirsiniz! Bunu kabul ediyorsanız kaçamak yaparken pekmez ile hazırlanan Haside tatlısını (pekmez peltesini) de unutmamanız gerekir. Pekmezin faydalarını vücudunuza hediye edecek olan bu tatlı, damağınızda da nefis bir tat bırakacaktır.
Tereyağı, un ve pekmezden meydana gelen bu tatlı cevizle süslendiğinde iyice dayanılmaz bir hâl almaktadır.
Batırma
Kırıkkale’nin yöresel lezzetleri içerisinde kendine yer bulan batırma da kelimenin tam anlamıyla harika bir tatlıdır. Önceden hazırlanan mayalı, pamuk gibi yumuşacık hamurların bolca üzüm pekmezi ve bir miktar tereyağı ile harmanlanmasından oluşmaktadır.
Bu tatlı ‘Gölleme’ olarak da adlandırılmaktadır. Pekmezin yoğun olarak kullanıldığı şehir mutfağı, kendini bu tatlısıyla da ayrı bir sevdirmektedir.
Âdeta bir lezzet bombası olan bu tatlı sizde bağımlılık yapabilir! İçerisine ceviz de katılırsa lezzetinin önünde kimse duramaz. O zaman sizin de önünüzde hiçbir engel durmamalıdır.
Kömbe
Kırıkkale’de ne yenir? diye soranların tercih edebileceği en güzel seçeneklerden olan kömbe, daha çok kahvaltı sofralarına misafir edilmektedir. Hamur işi sevenlerin damak zevkine hitap eden bu lezzete çay ile eşlik etmek gerekir.
Katmer
Kırıkkale yöresel lezzetler içerisinde gösterilebilecek olan fakat başka yörelerde de sıklıkla yapılan katmer de kahvaltıların gözdesidir. özellikle Ramazan bayramlarında misafirlere el açması katmer ikram etmek bir gelenektir. Kırıkkale’ye giderseniz bunu da yemeden dönmemeniz önerilir.
Düğürcük Aşı
Lezzetini kemikli etten alan bu yemek de sizin favorileriniz arasına girebilir. Yemeğin yapılışı sırasında önce kemikli et, yağ, salça ve kıyma koyulmaktadır. Üzerine de biraz su eklenmektedir. Sonra yağda kavrulan biber, nane ve soğan ilâve edilerek kaynatılmaktadır.
Ardından a döğülcük katılmakta ve pişirilmektedir. Bulgurların elde edilme aşamasında ince bulgurlar eleğin üstünde kalmaktadır. Bulgurdan daha ince olan n döğürcekler ise onun altına geçmektedir.
Kırıkkale’nin meşhur yemekleri listemizde kısaca anlatmaya çalıştığımız bu yemeği anavatanına gittiğinizde mutlaka tatmanız tavsiye edilir.
Bazlama
Su, un, yaş maya ve tuz ile hazırlanan; malzemesi fazla olmasa da lezzeti bunun tam tersi olan bazlama, Kırıkkale’de ne yemeli? diye düşünenler için es geçilmemesi gereken enfes bir lezzettir.
Bu yiyecek hazırlanırken tuz, un ve su hamur gibi yoğrulur. İçerisine maya eklenir ve yoğurma işleminin ardından hamurun üstüne bir bez sarılır. 2 saat boyunca mayalanması beklenir.
Hamur mayalanınca avuç içi büyüklüğünde bezeler yapılır. Hamur oklavayla 1 parmak kalınlığında açılır. Sac üzerinde pişirilerek servise sunulur. Bazıları tereyağıyla yağlayıp saklamayı tercih etmektedir. Dileyenler de sade hâliyle muhafaza etmektedir.
Döndürme
Kırıkkale lezzetleri içinde yer alan döndürmeyi yemeden dönmemelidir! Beyaz peynir veya tulum peyniri, yumurta ve köy yufkası ile hazırlanan bu yiyecek hem pratik hem de nefistir. İçerisine peynir ve çırpılmış yumurta eklenen yufkalar bohça gibi dört köşesinden katlanmakta; teflon tavada sıvı yağ ile kızartılmaktadır.
Yapılışı basit olsa da onu yedikçe yiyesiniz geleceği rahatlıkla söylenebilir.
Bulgurlu Badılcan
Kırıkkale’nin yemekleri bu kadarla sınırlı değildir. Çanakkale’nin yöresel lezzetleri arasında da yer alan badılcan’ı Kırıkkale sofrasında yemek bir başkadır. Yemeğin malzemeleri pilavlık bulgur, patlıcan, tereyağı, salça, sivri biber, domates, su ve kuru soğandan oluşmaktadır. Doyurucu bir yemektir ve bu yemeğe mutlaka şans vermeniz lâzımdır.
Toyga Çorbası
Bakmayın bu kadar şey yazdıktan sonra ona daha yeni sıra gelmiş olmasına; toyga çorbası Kırıkkale’nin geleneksel lezzetleri içinde önemli bir yere sahiptir.
Yumurta, un, nohut, süzme yoğurt, göce, tereyağı, su, nane ve tuz ile hazırlanan bu çorbanın lezzeti de malzemesi gibi boldur.
Önce süzme yoğurt, yumurta ve un karıştırılmakta; bir miktar su eklenerek ateşe koyulmaktadır. Yine karıştırılıp içerisine kaynamış buğday (göce) ve pişmiş nohut ilâve edilerek güzelce pişirilmektedir.
Kuru nane ve tuz eklenip ateşten indirilen çorba tereyağı dökülerek servis edilmektedir.
Sütlü
‘Ee, sütlü? Devamı nedir?’ diye düşünülebilir. Fakat Kırıkkale geleneksel yemekler içinde yer verdiğimiz bu tatlının adı böyledir.
Yarım su bardağı pirinç, bir litre süt, şekerli vanilin, toz şeker, iki yemek kaşığı su (pirinçlerin haşlanması için), bir yemek kaşığı nişasta ve fırında yapılacaksa bir yumurta sarısı ile hazırlanan bu tatlı denemeye değerdir.
Pirinçler ayıklanıp yıkanır ve iki su bardağı suyla pişirilir. Suyu tamamına yakın çekmelidir. (Tencere dibinin tutmaması için dikkatli olunmalıdır.)
Süt eklenir ve kaynatılır. Kaynadıktan sonra altı kısılır ve minik baloncuklar hâlinde göz göz olana kadar kaynatmaya devam edilir.
Bir yemek kaşığı nişasta az miktarda suyla açılır ve biraz süt eklenip karıştırılır. Tencereye ilâve edilir ve arzuya göre şeker ve şekerli vanilin katılır. Birkaç dakika daha pişirilir ve ocaktan indirilip kâselere paylaştırılır.
Tarçınla süslenerek yenir. Tarifi bile bu tatlıyı canımızın çekmesi için yeterlidir.
Su Böreği
Kırıkkale yöresel yemekler içerisinde yer versek de bilindiği gibi su böreği her şehrin ortak lezzetidir.
Yapımı açısından normal su böreğiyle arasında bir fark yoktur. Yumurta unun içerisine kırılıp suyla yoğrulur ve böylece yufka biçiminde açılır. Açılmış olan bu yufkalar suda haşlanıp tepsiye dizilir. Üstüne taze yağ dökülüp maydanoz-peynir karışımı serpilir.
Çalma
Kırıkkale’nin geleneksel lezzetleri arasında bulunan çalma; çöğen kökü ile hazırlanır. Bu bitkinin kökünü kaynatmak suretiyle bir su elde edilir. Pekmez ile karıştırılıp katılaşmaya bırakılır. Çalmanın beyazı ve siyahı mevcuttur.
Guymak
Buna ‘ekmek aşı’ da denilmektedir. Yufka ekmeği ufalanıp yağda kavrulur. İçerisine biber, sızgıt, salça ve su eklenir. Oldukça pratik ve leziz bir yiyecektir; deneyenleri pişman etmeyecektir.
Etli Mercimekli Bulgur Pilavı
Herkesin evinde rahatlıkla yapabildiği bu yemek Kırıkkale mutfağında son derece rağbet görmektedir. Yemeğin yapımı esnasında pilav ile et ayrı ayrı pişirilmektedir. Etler önceden terbiye edilmektedir ve sonra kuyruk yağı eritilerek etlerle birlikte tencereye alınıp pişirilmektedir.
Pilav da ayrıca pişirilip haşlanmış mercimeklerle harmanlanmakta; dinlendirilip üzerine nane eklenmektedir. Pilavla et buluşunca tadına doyulmayan bir lezzet ortaya çıkmaktadır.
Kırıkkale’de Ne Yenir, Ne İçilir?
Görüldüğü gibi Kırıkkale yemekleri ve tatlılarıyla zengin bir mutfağa sahiptir. Kırıkkale’nin kırsal kesimlerinde ekmek olarak daha çok yufka ekmeği tercih edilmektedir. Gözleme, bazlama ve alazlama gibi ekmek çeşitleri de revaçtadır.
Kırıkkale mutfağında etin birçok yemekte başrol oynadığı söylenebilir. ‘çılbır’, ‘uyutma, gibi tatlılar da Kırıkkale mutfağının bir parçasıdır.
Erişte de Kırıkkale sofralarında sıklıkla kendini göstermektedir.
‘Batallaş’, ‘Arap Aşı’, mantı ve etli mercimekli bulgur pilavı da yöre halkının sıklıkla tükettiği yemeklerdendir. Bağlardan elde edilen üzümler ayranlı pekmez, çalma ve yumurta tatlısı yapımında kullanılmaktadır. ‘Höşmerim’ ve helva da Kırıkkale mutfağının vazgeçilmezidir.
Takriben 300 bin civarında nüfusa sahip olan Kırıkkale pek çok uygarlığın geçiş yolu olması hasebiyle önemli bir Anadolu şehridir. Etli, sebzeli ve hamurlu yemek türlerinin en güzellerini bünyesinde toplamış olan Kırıkkale mutfağı unutulmaz lezzetlerin kaynağıdır.
Bu vesile ile Kırıkkale mutfağı için yazılmış olan aşağıdaki şiir de buraya uygun düşmektedir:
Kırıkkale mutfağını sorarsanız,
Un tarhanası pişer,
Sızgıt ve bulama ararsanız.
Yolunuz buraya düşer.
İştah kabartır tarhanası,
Hele o keskin tavası?
Bir de sarığı burması,
Yiyen bir daha yer.
Pekmez peltesi, mantı ve guymak,
Ne mümkün hepsini saymak?
Sofraya oturup doymak,
Burada çok kolaydır!
Haside, bazlama, döndürme,
Ocağı hiç söndürme,
Yemek yemeden gönderme,
Der Kırıkkale mutfağı.
- Bu arada Kırıkkale’ye gitmişken önerimiz İşler Pastanesi’ne uğramanızdır. –Deyim yerindeyse- burada işler gâyet yolundadır çünkü yolu düşenler tatlıya doymadan ayrılmamaktadır.
- Kırıkkale’nin diğer lezzet duraklarından biri de Lale Restoran’tır. Buraya gidince özellikle ‘lale krep’, ‘lale bonfile sarma’ ve yaprak kebabı yemeniz önerilir.
- Yine Hocapaşa Restoran da Kırıkkale geziniz sırasında acıkınca rotanızı çevirebileceğiniz başka bir yerdir. Burada ‘beyti’ (kebap) veya ‘keskin tava’ yemeniz önerilir.
Umarız bu Kırıkkale yemek rehberi şehrin yöresel lezzetleri hakkında detaylı bilgi edinmenizi sağlamıştır.
Kırıkkale neyiyle meşhur? sorusunu cevaplandırdığımız bu yazıda yer alan Kırıkkale yemekleri birbirinden lezzetlidir. İmkânınız olursa hepsinin tadına bakmanız sizin için çok güzel bir deneyim olacaktır.
Gezilecek yerleri ve geleneksel lezzetleriyle Kırıkkale bir bütündür. İç Anadolu bölgesinin bu mütevazi şehri size çeşitli güzellikler sunarken damak tadınıza da hitap etmeyi başaracaktır.
Biz bu listeyi hazırlarken belirli bir sıra gözetmemiş olsak da sizin önce Kırıkkale mutfağının meşhur çorbalarıyla başlayıp , et ve sebze yemekleriyle lezzet çıtasını yükseltmeniz; tatlılarla da güzel bir kapanış yapmanız tavsiye edilir.
Kırıkkale de ne yenir? cümlesi sizin için bir soru işareti olmaktan çıkıp kapsamlı bir bilgi birikimi olduğuna göre; bu bilgileri hayata geçirmek size kalmaktadır. Öyleyse hepinize şimdiden keyifli lezzet yolculukları!
Kırıkkale gezilecek yerler yazımıza göz atmayı da unutmayın!
