Kırşehir’de ne yenir? sorusunun cevabını bulmak üzere buraya geldiyseniz; birbirinden lezzetli yemekleri tanımaya ve iştahınızın açılmasına hazırlıklı olmalısınız. Çünkü Kırşehir mutfağı Anadolu’nun özel lezzetlerini bünyesinde barındırır ve geleneksel tatlarının hepsi birbirinden güzeldir. Çullama, Kırşehir köftesi, çömlekte kuru fasulye, tandırda çömlek paça, pancar çırpması, lepe, sündürme ve daha gerek ismiyle gerek görüntüsüyle merak uyandıran onlarca yemek Kırşehir mutfağında toplanmıştır.
Kırşehir’de Ne Yenir, Nerede Yenir?
Asırlar boyu çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Kırşehir; zengin yemek kültürünü işte buna borçludur. Sadece yemekleriyle değil, tatlılarıyla da lezzet tufanı estiren bu müstesnâ ilimiz, gelenleri en iyi şekilde ağırlamasını bilir. Peki bunu hangi yemeklerle yapar? İşte şimdi bunu öğrenme zamanıdır.
Çullama
Kırşehir’de ne yenir? diye merak edenlere ilk önerimiz bu nefis yemektir. Gerçi bu, diğer şehirlerin mutfağında da revaç bulan yemeklerdendir. Fakat Kırşehir denilince ilk akla gelen şeylerden biri olduğu için listemizin başına yazılmayı hak etmiştir. Kırşehir çullaması yapılırken tavuğun but ve göğüs kısmı kullanılır. Bu etler unla beraber haşlanarak kavrulur ve bir kâse içinde didiklenir. Ardından üstüne pulbiberli sos gezdirilir. Sofraya misafir olunca da kendisine kayıtsız kalmak mümkün değildir.
Kırşehir Köftesi
Birçok şehrin kendine özgü köftesi vardır. Elbette Kırşehir bu hususta geri kalmamaktadır. Bu köfteye ‘besmeç’ denir. Temel malzemeleri ise ‘esmer düğür’ adı verilen kısırlık bulgur ve yağsız kıymadır. Malzemeler yoğrulur ve köfteye şekil verilir, daha sonra fırına sürülerek veya soba ateşinde pişirilir. Başka yörelerde farklı isimlerle anılan bu köfte Kırşehir’de Besmeç köftesi diye meşhurdur ve şehir halkının severek tükettiği enfes lezzetlerden biridir.
Ayran Çorbası
Kırşehir’de ne yenir? diye soranların ağzını sulandıracak lezzetleri bir bir listelemeye devam ederken şimdi sıra ayran çorbasına gelmiştir. Bu yoğurt çorbası diye de bilinmekte olup kendisi Kırşehir mutfağında yemeğe yapılan güzel bir başlangıçtır. Çorbalar bir sofranın temelini oluşturur demek sanıyoruz ki yanlış olmayacaktır. Kırşehir mutfağının yıllardır değişmeyen bir lezzeti de bu ayran çorbasıdır. Soğuk halde tüketilen ayran çorbası bilhassa yaz mevsiminde Kırşehirlileri ferahlatmakta, sıcak günlerde hafif ama çok lezzetli bir yemek olarak son derece iyi gitmektedir. Yoğurda ilâveten mercimek, buğday veya nohut da eklenebilen bu çorba, tek başına doyurucu özelliğe sahiptir.
Hamur Köftesi
Bu yemeğin diğer isimleri; bulgur köftesi, yuvarlama, topalak ve analı kızlı şeklindedir. Kırşehir yöresinde daha çok hamur köftesi diye ün yapmış olan bu yemeğin en büyük özelliği et kullanılmadan yapılmasıdır. Tuz, soğan, yumurta, baharat ve bulgur ile hazırlanan bu yemeğin sulu bir yapısı vardır. Tabii ki bunun tarifini internetten öğrenip evinizde yapmanız mümkündür ancak iddia ediyoruz ki hamur köftesini Kırşehir’de yemek sizin için bambaşka bir lezzet deneyimi olacaktır.
Çömlekte Kuru Fasulye
Kırşehir yöresel yemekler listemiz son hızıyla devam etmektedir. Kuru fasulyeyi sevmiyor olsanız bile bu yemeği yedikten sonra tercihinizin değişeceği kesindir. Fakat kuru fasulye-pilav bağımlısıysanız bu yemeğe –deyim yerindeyse- âşık olacağınız söylenebilir! Zira kuru fasulyenin en güzel hâllerinden biri olan çömlekte kuru fasulye sizin damak zevkinize fazlasıyla hitap edecektir. Bu yemeğin yapımında tencere değil çömlek kullanıldığı için lezzeti de değişik olmaktadır. İşin içine ev yapımı salça ve bolca kuşbaşı et de girince o kuru fasulyeyi beğenmeme imkânı kalmamaktadır. Yalnız başına gayet iyi doyuran besleyyici bir yemek olarak nitelendirebileceğimiz çömlekte kuru fasulye; Kırşehir gezinize tat katacaktır.
Et Yahnisi
‘Bunun Kırşehir geleneksel lezzetler arasında ne işi var? Et yahnisi her yerde yapılıyor.’ Diye düşünmüş olabilirsiniz. Ancak Kırşehir’de yapılanının lezzet bakımından biraz daha ileride olduğunu ifade etmek zannediyoruz abartılı bir yorum şeklinde değerlendirilmeyecektir. Et yemeyi seviyorsanız bu et yahnisini de iştahla tüketeceğiniz garantidir. Etler kuşbaşı biçiminde ufak ufak kesilmekte, arzuya göre çeşitli sebzeler ve –olmazsa olmaz- soğan eklenerek yağda kavrulmaktadır. Meydana gelen bu lezzet baharatlarla süslenip servise hazır hâle getirilmekte; yiyenler de ikinci bir tabak daha istemekten kendini alamamaktadır. Tabii ki yalnız başına tüketilmesi mümkündür fakat pilavla eşlik etmeniz lezzetini ikiye katlayacaktır.
Madımak Yemeği
Listemizin 7. Sırasında yer alan bu lezzet adından da anlaşılacağı üzere madımak otundan yapılmaktadır. Kırşehir’in yöresel yemekleri içinde özel bir konuma sahip olan madımak yemeği başka yörelerde de çok sevilmektedir. Daha ziyade Sivas ile özdeşleşmiş olan madımak yemeği; sindirim sistemine faydalarıyla ön plana çıkmaktadır. Mevsiminde toplanan madımak otları bir güzel temizlenmekte, ardından soğan ile beraber yağda kavrulup domates ve bulgurla bir araya getirilmektedir. Üstüne yoğurt döküldüğünde lezzeti tamamlanan madımak, Kırşehir’e gittiğinizde yemeden dönmemeniz gerekenlerdendir.
Tandırda Çömlek Paça
Kırşehir mutfağı et yemek çeşitliliği bakımından son derece zengindir. Bu yemek ise kuzu paçası ve kuzu kellesiyle yapılmaktadır. Bunlar temizlenerek parçalanmakta ve sonra haşlanmaktadır. Ardından çömleğe dizilmekte, su ve sarımsak ilâvesiyle közlü bir tandırda pişirilmektedir. İçine biber, domates ve benzeri sebzeler de eklenmektedir. Pişince üzerine sirke veya limon damlatılmaktadır. Çoğunlukla tandırda yapılan bu yemek fırında da hazırlanabilir. Yalnız Kırşehir’de pişirilen tandır eti kadar lezzetli olmayabilir, baştan kabul etmek gerekir. ‘Ben şimdi bununla idare edeyim; yolum Kırşehir’e düşünce de hakiki tandırda çömlek paçadan yerim.’ Diye düşünüyorsanız bu da mantıklı bir fikirdir.
Lepe
Sütlü pilav anlamına gelen lepe; Kırşehir’in neyi meşhur? sorusuna verilebilecek en güzel yanıtlardan biridir. Adanalıların sebzeli olarak yaptığı bu yemeği Kırşehirliler farklı bir şekilde yapmakta, lezzeti de ona göre bir başka olmaktadır. Sütle beraber yapılan bu pilavda ekseriyetle bulgur kullanılmaktadır. Süt olarak da genellikle koyun sütü tercih edilmektedir. Koyun sütü kaynatılmakta ve içine bulgurlar ilâve edilmektedir. Sütün bulgurları iyice çekmesi beklenmekte; ardından pul biberli sos katılmaktadır. Masada yerini alınca onu kaşık kaşık yemek ise kaçınılmazdır.
Keşkef
Kırşehir neyiyle meşhur? sorusunu cevaplandırdığımız bu yazıda bunu da zikretmezsek olmaz diye düşündüğümüz Keşkef yemeği, başka yörelerde de rağbet görmektedir. Diğer adıyla ‘keşkek’ olarak bilinen bu yemeğin Kırşehir’deki ismi budur. Tavuk ve buğday ile hazırlanan yemeğe pul biber ve tereyağlı sos dökülmekte; asıl lezzeti işte buradan gelmektedir.
Pancar Çırpması
Kırşehir sofralarında arz-ı endâm eden bu hafif yemeğin lezzetine de diyecek yoktur. Yapımı sırasında pancarlar rendelenmekte ve yeşil mercimek eklenerek pişirilmektedir. (Yeşil mercimek eklenmesi şart değildir.) Pancarlar yağda kavrulduktan sonra dileyenler baharat ve salça ilâvesiyle tadını daha da güzelleştirmektedir. Genelde zeytinyağı ile hazırlanan bu yemek ister yaz ister kış olsun; her zaman Kırşehir halkının menülerini süslemektedir.
Çirleme
Kırşehir yemekleri daha bitmiş değildir. Şehrin mutfağındaki en ilginç yemeklerden biri sayılan çirleme; portakallı pekin ördeğine benzer bir şekilde, et ile meyvenin damak çatlatan âhengi olarak tanımlanabilir. Etler kuşbaşı biçiminde kesilmekte; ‘çir’ adı verilen kuru üzüm ve kuru kayısılarla beraber pişirilmektedir. İçine nohut da eklendi mi tadından yenmemektedir! Koyu bir rengi olan bu yemeğin lezzetini methedenler çok haklıdır. Onlara siz de tüm samimiyetinizle hak vermek istiyorsanız Kırşehir’e gittiğinizde bu yemeği de tatmadan ayrılmamanız gerekir.
Ayva Dolması
Kırşehir mutfağında dolma yemekleri de ayrı bir yer tutar. Onların en popülerlerinden biri ayva dolmasıdır. Yağda kavrulan bulgur, soğan ve kıymayla hazırlanan iç harcın ayvalara tepeleme doldurulmasıyla elde edilen dolmalar tereyağlı pekmez sosuyla buluşunca ortaya çıkan lezzet tek kelimeyle müthiş olmaktadır. Fakat iş bununla bitmemektedir. Dolmaların üzerine bir de maydanoz serpilmekte, görünüşüyle ve tadıyla dört dörtlük bir yemek işte böyle meydana getirilmektedir.
Sündürme
Kırşehir yemek rehberi birbirinden nefis tatları huzurlarınıza getirirken şimdi kendisinden bahsedeceğimiz sündürmenin de lezzet bâbında önceki yemeklerden eksiği yoktur. Nasıl Karadenizliler kuymak peyniriyle kuymak yapıyorlarsa; Kırşehirliler de ‘sündürme’ yapmaktadır. Çoğu zaman kahvaltılara renk katan bu yiyeceğin yapımında çökelek peyniri kullanılmaktadır. Peynir tereyağında eritilmekte ve arzuya göre ya sâde olarak; ya da üstüne yumurta kırılıp tüketilmektedir. Her hâlükârda lezzetinden bir şey kaybetmeyen sündürme; yalnızca kahvaltılarda değil, günün her öğününde âfiyetle yenebilir.
Aside Tatlısı
Kırşehir tatlıları yemekten sonra damaklarımızı şenlendirse hiç fena olmaz diye düşünenlerdenseniz bu tatlı tam size göredir. Tatlının diğer bir ismi ‘pekmezli pelte’dir. Malzemesi az, lezzeti fazla olan bu tatlı Kırşehir sofralarına yaraşır cinstendir. Hani hangi yemeğe girerse onu lezzetlendirmeyi başaran pekmez var ya; işte bu tatlının temelini de o oluşturmaktadır. Un, su ve pekmezden yapılan bu tatlı; malzemelerin kavrulmasından sonra üzerine dökülen ceviz ile iyice tadına doyulmaz bir hâl almaktadır. Şimdiden merak etmeye başladığınızı tahmin ederek; bir an önce Kırşehir’e gidip bunları yerinde tatmanız gerektiğini tekrar hatırlatmak faydalı olacaktır.
Çir Yağlaması
Evet; bunlar yeter de artar fakat Kırşehir’de ne yemeli? diye soranlara haber vermediğimiz bir lezzet kalmasın istediğimizden, başka lezzetleri de aktarmayı sürdürüyoruz. Bu yemeğin iki çeşidi vardır. Biri zerdali yağlamasıdır ki; kuru kayısıdan yapılır. Öteki ise kuru incirle hazırlanır. Kuru meyveler önce haşlanır, daha sonra şeker eklenmiş tereyağında kavrulur. Böylelikle ikram edilmeye hazır olur ve bu pratik tatlı, yiyenlerin damağında iz bırakır.
Kesme Aşı
Kırşehir mutfağının sembollerinden biri olarak görebileceğimiz bu yemek hamur ve mercimekten yapılmaktadır. Yemeğin üzerine soğanlı ve salçalı sos dökülmekte, yenmeye bir başlandı mı bitmesi çok zaman almamaktadır. Çünkü tahmin edebileceğiniz gibi oldukça lezzetlidir. Bu lezzeti bizzat deneyimlemek istiyorsanız yapmanız gereken şey bunu da Kırşehir’de yenmesi gerekenler listenize not etmektir.
Yarma Aşı
Kırşehir’de ne yenir? diyerek başladığımız bu yazımızda şimdi sahne sırası yarma aşına gelmiştir. Bu yemek hazırlanırken yarmalar haşlanıp soğuması beklenmekte, süzme yoğurda su eklenerek koyu kıvamlı bir ayran hâline getirilmektedir. Suda özdeşleştirilerek içine tuz ve haşlanmış yarma ilâve edilmektedir. Üstüne bol miktarda kuru nane dökülmekte ve sofralara taşınmaktadır.
Soğanlama
Bu yemek de Kırşehir mutfağının demirbaşlarından biri olarak tanımlanabilir. Yemeğin yapılışından kısaca bahsedecek olursak şunları söylememiz mümkündür:
Soğanlar ne çok kalın ne de çok ince olmayacak şekilde doğranıp yıkanır. Baharat, salça ve yağ tencereye alınır. Tavuk eti veya kırmızı et küçük parçalar hâlinde doğranarak bu malzemelerle kavrulur. (Et mevcut değilse yumurta da kullanılabilir.) Üstüne soğan dökülüp kavurmaya devam edilir. Sonra su eklenir ve tuz atılır. Soğanlar diriliğini kaybedince ocaktan alınabilir. (Et suyu eklemek de olur.)
Kürt Pilavı
Kırşehir’de kürt pilavı geleneği asırlardır sürdürülmektedir. Suya bir miktar tuz ve kuyruk yağı atılmakta, kuzu etleri bu suda pişirilmektedir. Et haşlandıktan sonra sudan çıkarılmakta ve et suyuna biraz bulgur eklenerek kaynatılmaktadır. Suyu çekildiği zaman ateşten indirilmekte ve pilav ayrı bir kaba aktarılmaktadır. Sonra üzerine tereyağı dökülmekte; haşlanmış olan etlerle buluşturulup ikram edilmektedir. Tarifinden bile ne kadar lezzetli olduğu anlaşılan bu yemeği Kırşehir’de tatmak acaba nasıl bir duygudur? Onun cevabını öğrenmek size düşmektedir.
Borani
Kırşehir’in lezzetli yemekleri bitmek bilmemektedir. Borani de onlardan biridir. Bu yemek hazırlanırken ise etler kuşbaşı şeklinde doğranmakta ve bir süre kavrulmaktadır. Sonrasında üstüne ayva dilimleri eklenmektedir. Biber, su ve salça da ilâve ediip pişirilmekte; ocaktan indirmeye yakın tuz ve şeker katılmaktadır. Pişince tabaklara misafir olur, oradan damaklara yolculuk yaparak yiyenleri lezzet diyarına götürür!
Diğer Kırşehir Yemekleri
Görüldüğü gibi Kırşehir mutfağında bakliyat ve et yemekleri yoğunluktadır. Orta Anadolu’nun bağrından çıkan meyvelerle ve sebzelerle harikalar meydana getirmek konusunda ustalaşmış olan Kırşehir insanı; topraktan aldığı hediyeleri zekâsıyla ve üretkenliğiyle birleştirip eşsiz lezzetlere imza atmaktadır.
Katma aşı ve borani de yöreye mahsus lezzetlerdendir.
İnce hamur ve bol etten yapılan içli mantı; Keme mantarıyla hazırlanan, sarımsak, biber, domates ve kuzu etiyle muhteşem bir uyum sergileyen kavurması da Kırşehir geziniz sırasında tatmanızı önerdiğimiz şeylerdendir.
Güneşte kurutulan ve içi cevizle şerbetlenen kayısıyı; pekmez; un ve cevizle yapılan âhi helvasını da tatlı alternatifleriniz arasına eklemeniz tavsiye edilir.
Âhi pilavı, keşgâh,baltacı, sülâ kabağı, köftür, sütlü kabak, ekşi şerbeti, damla şırası, kedi batmaz, vişne şurubu, incir yağlaması, efelek dolması, sebzeli bulgur pilavı da Kırşehir’de ne yenir? sorunuza hakkıyla yanıt olacaktır.
Tabii ki yalnızca yemeklerini yiyip dönmekle iktifâ etmemelidir. Cevizli sucuk, üzüm pekmezi, kaman cevizi buraya gitmişken hem kendiniz hem de sevdikleriniz için alalabileceğiniz lezzetli ürünlerdendir.
- Akıllara şimdi; ‘peki ama Kırşehir’in yemekleri nerede yenir?’ diye bir soru gelebilir. Restoran olarak önerebileceğimiz pek çok yer mevcuttur. Fakat hepsini burada zikretmektense birkaç tanesiyle yetinmemiz daha doğru olacaktır. Örneğin Hacı Usta Kebap & Kaburga, Kırşehir restoranları içinde bir hayli ilgi görmektedir. Kaburga kebabı yemek istediğinizde lezzet durağınız burası olmalıdır.
- Turşunun Yeri ise paça çorbası ve işkembe çorbası içmek isteyenlerle dolup taşmaktadır.
- Ankara Yolu üzerinde bulunan Göl Restaurant limonda balık ve göl kavurma yemek için ideal bir noktadır.
- Pazar yerinin yan tarafında konumlanmış olan İskele Balık Restaurant, size enfes balık çeşitlerini şalgam eşliğinde sunarak beğeninizi kazanacaktır.
- Canınız döner mi çekti? Öyleyse Derya Kebap Refik Usta’ya uğramanız doğru bir tercih olacaktır.
- Kırşehir’in konforlu ve nezih yemek mekânlarından biri de Ağalar Konağı Kültür Evi’dir. Hem sıcak atmosferi, hem kuzu etinden yapılmış lezzetli yemekleri başta olmak üzere çeşit çeşit seçenekleriyle bu yer; Kırşehir gezinizin unutulmazları arasına dâhil olmalıdır.
- Geylani Pide ve Lahmacun’u uzun uzadıya anlatmak gereksizdir. İsminden nasıl bir yer olduğu bellidir fakat lezzetini ancak buraya gidenler bilir.
- Kırşehir geziniz sırasında enerji depolayacağınız bir başka mekân ise Hacıbey Çorbacısı’dır. Adının ‘çorbacı’ olduğuna bakmayın; burası ev yemekleriyle de lezzet beklentinizi tatmin edecektir.
- Çorba, et yemekleri, salatalar, mezeler, tatlılar… Kısaca ne ararsanız bulabileceğiniz; doymadan dönmeyeceğiniz Aspava Kırşehir sizi hem ekonomik fiyatlarıyla hem lezzetli menüleriyle memnun edecektir.
- Kırşehir’de ne yenir? sorusunun cevaplarını öğrendiğinize göre onları nerelerde tatbik edeceğinizi de bilmeniz gerekir. Tüm bu yemek mekânlarının yanı sıra Kardeşler Et Mangal’ı da unutmamalıdır. Et yemeden olmaz diyenlerdenseniz burası sizin lezzet rotalarınızdan biri olmaya lâyıktır. Kırmızı eti ve tavuğu en özel soslarla deneyebileceğiniz bu mekânda turşu ve salata da yemeğinize eşlik edecek; yediğiniz yemek uzun süre hafızanızdaki yerini koruyacaktır.
- Zirve Pide ve Lahmacun, Bolu Et Mangal, Hacı Usta Kebap gibi yerler de Kırşehir’in diğer lezzet noktaları arasındadır.
Kırşehir’de Ne Yenir?
Kırşehir yemekleri listemiz burada son bulmaktadır. Öyleyse hepinize şimdiden keyifli bir Kırşehir gezisi diliyor ve bu lezzetlerle midenize bayram ettirmenizi öneriyoruz.
Kırıkkale’de ne yenir ve Ankara’da ne yenir yazılarımıza da göz atmanızı tavsiye ederiz.
