Aydın’da ne yenir? Aydınlanmaya var mısınız? Ben de öyle tahmin etmiştim, iyi ki varsınız dostlarım. Bu yazıyı okuduktan sonra Aydın yemekleri nelerdir? sorusu karşısında hiç pause olmayacaksınız. Hatta Aydın yöresel lezzetleri sizin hafızanızda yerini aldıktan sonra Aynur Aydın gibi; ‘bi dakika bişey söylicem, seni var ya acayip sevicem’ diyeceksiniz bu güzel şehre. O zaman Efeler şehrine gidip Aydın yemekleri ile efelenelim.
Aydın’da Ne Yenir Ne İçilir?
Ooo gözünüz aydın, Aydın’a geldiniz. (Biraz sonra Aydın isminden yola çıkılarak yapılabilecek bütün kombinasyonları duyacaksınız, kurtuluş yok.) Bugünkü durağımız Aydın mutfağı. (Kuşum Aydın da geleydi, ayıp oldu onu çağırmadık. Neyse ‘aradım, açmadın’ deriz, yırtarız.) [O da derse ki yeme beniii, aramamışsın? Hiç cevapsız çınlama yok Aleyna Tilki misali.]
Ben de cevabı tutkal gibi yapıştırırım: Kuşum Aydın’cım ben zaten Aydın yemekleri yemeye geldim, seni yemeye değil. (… … Artık ne söylesem boş. Bu iğrenç espri sizin yüreğinizde kapanmayan bir yara açmış olabilir. Ama yılların hatrına son bir şans istiyorum.)
Kesin içinizden şöyle diyorsunuz:
Yeter artık, yeter baydın,
Çok farklı, konulara kaydın,
Kapa çeneni, burası Aydın,
Sabahtan beri, neler saydın.
Vay benim emeklerime… Öyle olsun. Varsa yoksa Aydın’da ne yenir tabii. Hiç nasılsın iyi misin, bir isteğin arzun var mı diye soran yok! Neyse ben aranızdan çekiliyorum:
Çine Köftesi
Bu köfteyi Tahsin Işık bulmuş ve günümüzde onun nasıl yapıldığını bilen çok az kişi var. (Eğer onlardan biriyseniz ne mutlu size.) Adından da belli olduğu gibi Çine ilçesine özgü. Çin’e gitmeyin, Çine’ye gidin dostlar. Çin tehlikeli. Ramiz Köfte’ye bin basar size öyle söyleyeyim. Köfteci Yusuf’lar, Köfteci Abbas’lar, Köfteci Şinasi’ler falan ohoo. Hep solda sıfır. (Yalnız son ikisini duymamış olabilirsiniz. Onları ben uydurdum. Eminim ki dünyanın ücra bir köşesinde Köfteci Şinasi ve Abbas diye birileri var. Selam olsun onlara.) Yanında mutlaka yayık ayranı içiyorsunuz, lezzet kalitesi 1080P oluyor. (Tabii siz orada Aydın köfteleri, Aydın yemekleri götürün. Ben de burada Bambi’den sosisli patso söyleyeyim. Düşük çözünürlüklü takılayım. İnsan bi blöf yapar, yer misin diye sorar.)
[Mesela ben de öyle yaparım. Mahsuscuktan yer misin diye sorarım. Eğer karşımdaki bana ‘yemem’ derse oh, ucuz kurtulduk. Ama ‘alıyım bari’ derse o zaman kısa süreli bir şok geçiririm. Beni bi ateş basar. Kendimle iç hesaplaşma yaşarım, film şeridi gibi geçer gözlerimin önünden hayatım.]
Paşa Böreği
Ortaya çıkan şeye paşa böreği diyorlar. O halde Tan Taşçı’nın şarkısını şöyle değiştiriyoruz;
O buraya gelecek, böreğini yiyecek, paşa paşa dönecek ardımdan.
+ Bonus olarak size şiirlerimi sunuyorum:
Hey bu böreğin, adında geçiyor paşa,
Bunu ye ki sen, lezzet tecrübesi yaşa,
Pişman olma sonra, kafanı vurma taşa,
Gel aşkım kalalım, Aydın’da baş başa.
(Noluyo lan aile var burda aile! Edepsizlerrr!)
Çingene Pilavı
Aman bırak, çalışma kamuda,
Evde otur şınav çek, sonra kalk amuda,
Belki de böylece, birkaç gram verirsin,
Zayıflarsın kanka, buz gibi erirsin.)
Enginar Yemeği
Yuvarlama
[Kendisi benim lisedeki edebiyat öğretmenim olurdu. En son dondurma satarken görüldü. O eski hâlindennnn, eser yok şimdii. Tutun kollarınnnndan, düşer o şimdi, yalnızım dostlarım yalnızım yalnız. Şarkıyı batırdım ama neyse.]
Şimdi yuvarlandı ya bunlar. Acımadı kii, acımadı kii diyorlar, uslanmıyorlar tabii dururlar mı? Kızartılıyorlar. Sonra da baharatlar, su, tereyağı vs. malzemelerin olduğu bir tencereye koyulup bir de orada pişiriliyorlar. İşi sağlama almak gerek. Yuvarlamanın üzerine kese yoğurdu ve toz biberli sos dökülüyor. Picasso’nun tablolarından daha önemli bir şaheser oluyor. (Tabii canım, önce yemek sonra sanat. Mesela benim aklıma Mona Lisa denilince Mozeralla peyniri gelir. Sever miydi acaba? Size kıyak yaptım, bensiz geçen günlerde açıp açıp okursunuz ve yüzünüzde anlamsız bir gülümseme oluşur.)
Kırlı Kızartması
Tahinli Pide
Kabak Tatlısı
Kuru İncir Arası Ceviz
– Pardon bakar mısınız sipariş vericem.
– Buyrun?
– Kuru İncir Arası Ceviz
– Yok burda o dediğinden.
– Nası yok birader burası Aydın değil mi?
– Yok dedik ya işte ikiletme hadi uzaaa.
(Sonra adam arkadaşlarını toplayıp gelir ve mekânı basarlar. Ardından polisler gelir ve Show Haber duyurur: Aydın’da kuru incir kavgası kanlı bitti! İncir çekirdeğini doldurmayacak bir sebepten kuru incir için kavga eden taraflar adliye önünde birbirinden şikayetçi oldu. İddiaya göre aralarında önceden husumet vardı.) [Uzatırlar da uzatırlar Ayvalık tostunun içindeki kaşar gibi. Aaa bak iyi hatırlattın, Balıkesir yemekleri de yazmıştık orayı da check edin size zahmet.)
Aydın’ın neyi meşhur denildiği zaman hemen Kuşadası deriz ya, inciri de ünlüdür aslında. Ama sadece kendiniz yemekle kalmayın, dönerken de alın; ‘bize bir şey getirmemiş bak pinti’ demesinler. Fakat İlyas Yalçıntaş gibi size incirler olana kadar kalsaydın bari diyemem çünkü daha yemeniz gereken Aydın yemekleri çok. (O tabak bitecek, arkanızdan ağlar sonra.)
Bolama
Pilavım lok lok,
Lezzeti çok çok,
Kalorisi yok yok,
Dedim de inanma sakın.
Yiyenler olur, acayip tok tok,
Akrepten korkma, elini cebine sok sok,
Hesabı ödeyecen, yoksa bulaşık yıkarsın,
Canıma yetti be, deyip bizden bıkarsın. (Muhahaha kötülük!)
Aydın lok pilavı yenince diyet blok olur onu söyleyeyim.
Pilavım loklanır,
Buzdolabında şoklanır,
Daha kaldı mı diye,
Tencere dibi yoklanır.
(Kalmadıysa ‘ulan ne çabuk öğüttünüz, midenizde değirmen mi var, bu eve bişey dayanmıyor bee, 2 lokma yemedim hemen bitirmişler’ diye sinir küplerine binersiniz.)
Lok pilavı güzeldir. Lorke lorke lorke lorke, delale lorke. Dırırırırı… (Kalk kız soğan doğra!)
Buna ayrıca dilek yemeği de deniyormuş. (3 dilek hakkınız olsaydı biri bu olsun diye mi acep?) Kuzu eti veya tavuk ile yapılıyor. Etler, pilav ve nohutlar birbiriyle sohbet muhabbet ederken sizin de onlara katılmamanız mümkün değil.
Ciğer Dolması
Kulak Çorbası
Tarhana Çorbası
Bandıra bandıra ye beni, doyamazsın tadıma.) Hastalıkların da korkulu rüyası. (Kâbusun olmaya geliyorum.)
Acılı Güveç
Güveçte ne yapılırsa yapılsın lezzet barajını başarıyla geçiyor da acılı güvecin tadı bir başka. Soğan, domates ve etler birbirine anca böyle uyum sağlayabilirdi. Vuhuuuu! Kocaman bir alkışş!
Memleket Sarması
Sarmaşık Kavurması
Yol mu karmaşık?
Demiş Mabel Matiz. Yok aga rahat ol Aydın’ın yolları kaymak gibi. Yemekleri de öyle tabii. Bu yemek acı otla yapılıyor. Taze kısımlarını elinizle bölüyorsunuz, sırrı burada. Çünkü bıçakla keserseniz acısı çıkar. Dilerseniz bunu kahvaltıda yumurta ile beraber de yiyebilirsiniz. Güne güzel başlayın ki güzel devam etsin. Kahvaltıyı krallar gibi yap, akşam yemeğini de fakirler gibi ye demişler. (Tabii ki bu söze katılmıyorum. Fakirleri niye rencide ediyorsunuz utanmazlar! Dimi ama yanlışsam söyleyin.)
Kedirgen Kavurması
Pelvize Tatlısı
Evet bununla Peluze tatlısını karıştırmayınız.
– Alo peluze?
– Peluze evde yok kim arıyo diyim?
– Ben okuldan arkadaşıyım siz kimdiniz?
– Ben Pelvize.
– Size abla diyebilir miyim?
(Çat! Suratına kapanır.)
Peluzeler ve Pelvizeler bizim milli gururumuzdur.
Isırgan Otu Böreği
Arapsaçı Kavurması
Yak gel bildiğin ne varsa, yak gel gözüm yok para pulda… O değil tabii. (Böyle diyen var mı bu devirde? Varsa otursun derdine yansın. Kız parasız olur mu, önce evdir arabadır onları halletmeli. Aşk bulunur. İmza: Devlet Sömürü İşleri Müdürlüğü)
Evet Funda Arar şöyle dediydi de hiç oralı olmadıydık:
Arap saçına döndüm,
Çöz beni arap saçı.
(Hey gidi yıllar.) Bu arap saçı muhabbetini de kim çıkardıysa yani. (Yağmur yağıyor Arap kızı camdan bakıyor tarzı şeyleri protesto ediyorum. Irkları aşağılamamak gerek. Tabii Arap diye de kutsal sayılmıyor.)
Neyse bu çorba arapsaçı otuyla yapılıyor. Sirkeyle yıkanıp sarımsak-soğanla kavrulan otlar yumurta ile karıştırılıp yeniyor. İster sıcak, ister soğuk fark etmez.
Nohutlu Kereviz
Etli Enginar
Demin gördüğümüz enginar yemeğinin farklı sürümü. Civil engineer 1.0 ile etli çivil engineer 3.1 yani okey? Ooo güzel espri bu sefer beğendim. (Ne kadar mütevaziyim, sağ olun var olun.)
Kuşbaşı etlerle enginarları kavuştur, sonra asteğmendir, korgeneraldir çavuştur, kim varsa sofraya doluştur, güzel lezzet karmaşası oluştur, herkesi bu yemekle buluştur, sonra da gözlerini ovuştur, ‘aaa uuu uykum geldi’ diye garip sesler çıkar ki davetliler yemeklerini yiyip daha fazla kalmadan evi terk etsinler.
(Naayır nolamaz neler söylüyorum ben, konuyu rondodan geçirir gibi parça pinçik ettim. Amman unut herşeyi, amman salla dertleri diyorum Eylem gibi ve bu eylemi gerçekleştirerek sizi eylendiriyorum.)
[Oysa normalde deyil, eylence vs. yazanlara uyuz oluyorum. Hele de –ki- ekini bitişik yazacağı yerde ayrı, ayrı yazacağı yerde bitişik yazanlar yok mu asla tahammül edemiyorum. Utançç verici, kepazelikten başka bişey değil. Hiç mi Türkçe öğretmediler yavrum sana?)
Semizotu Salatası
Zerde Tatlısı
Tek Aydın’da değil her yerde,
Var bu tatlıdan, nerde,
Yiyeceğimi şaşırdım be abicim.
Nişasta, zerdeçal ve safran ile yapılan bu tatlıyla başka yörelerde de karşılaşmıştık fakat Aydın’dakini daha çok seveceksiniz. Kuş üzümü de eklensin ki gözünüze daha güzel görünsün.
Zeytinyağlı Yer Elması ve koruk ekşili bamya da Aydın neyiyle meşhur? Sorusuna cevap niteliğinde. Bilgilerinize arz olunur.
Dalgan Kavurması
Ah kavurma kavurma,
Üstüne yeriz hurma,
Paraları saçıp savurma,
Hayır dur ya vurma.
(Doğru söyleyeni 912 köyden kovarlar tabii. Derya Uluğ gibi sesleniyorum: Ölüyorum anlasana, daha da vurmasana, nabız oldu 180.)
Bu arada Aydın’ın ayran böreği (cilav böreği) de meşhurmuş. Kavurmayla ortak yönü olmasa da bu ikisini bira arada yiyerek zıtların uyumuna tanık olabilirsiniz.
Ayrıca Aydın’da; Aydın Sıkması, Teleme Tatlısı, Sütlü Yemiş, Aydın Çemeni, Halka Pilav, Kapçık Otu Kavurması, Kuyu Tandırı, Nazilli Pidesi, Nazilli Gülü, Karacasu Pidesi gibi şeyler de oldukça popii. Bunlar hakkında güzel espriler yapabilirdim ama vakit daralıyor
Hanya kabak böreği de yenebilir. (Hani ya hani ya, o kız nerdeeee.) [İğrenç şarkı ama ne yapalım konunun anlam ve önemine binâen.)
Fodula ekmek dolmasını da yoğurt veya ayranla birlikte güzelce çiğneyip midenize download edin. (Iyyy berbat oldu.) Turp otu salatasını da yeyin turbobit salatadır ben kefilim.
Çingen salatası da var çingene pilavıyla iyi gider. Bakladan yapılan fava da favoriniz olacak. (Favlayıp retweetlemeyi unutmayın.)
Deve sucuğu ve gelin turşusu da midenizi neşelendirecek.
Köfteci Tahsin, Lezzet-i Şahane, Meydan Keşkek Evi, Sarıoğlu Lokantası da sizin içn özene bezene seçtiğim Aydın yemek yerleri.
Sümer Pide, Değirmen Restoran, Zeytin Restoran, Mikado Pide, Efeler Lokantası, Değerlioğlu Kuyu Tandır, Çınar Restoran, Meşhur Kebapçı Hacı Oğulları, Ömer’in Yeri, Kokoreççi Şahap Baba, Kalyon Lazutti Çöp Şiş, Zincirli Han Otel & Restoran, Baba Şakir Restoran, Tarihi Sarıoğlu Lokantası, Yenipazarlı Kazım Usta, Köfteci Soner Usta da uğranmadan dönülmemesi gereken Aydın lezzet durakları.
Bir de Köfteci Enişte var. Kızlar? Enişteye söyleyin de sizi oraya götürsün, istediğinizi yeyin şöyle XXX bir hesap çıkarın, ödesin bırakın.
Aydın’da Ne Yenir Ne İçilir?
Aydın’da karnımızı en verimli şekilde nasıl doyururuz, bu sorunun cevabını öğrendiğimize göre Aydın’a gidip bu bilgileri fiiliyata dökmemiz gerek. O zaman size Aydın Kurtoğlu ile veda ediyorum:
Sadece hak edene, verilmeli sevgiler,
Gururla kalbim sana, hayırlı günler diler.
Aydın’da ne yenir öğrendik, Aydın gezilecek yerler yazıma da bakmanızı mutlaka öneririm.