Halikarnas Mozolesi nerede? Türkiye’nin en gözde ve en çok tercih edilen tatil bölgelerinden biri olan Bodrum ilçesinde bulunan Halikarnas Mozolesi şu an günümüzde hala kalıntılarını sürdürmektedir. Bodruma gelip de Halikarnas Mozolesi gezmeden gitmemenizi tavsiye ederiz. Bodrum ili zaten gezilecek ve görülecek tatil yerleri ve tarihi eserleri ile meşhur bir yerdir. Sizler için bu yazımızda merak edilen Halikarnas Mozolesi hakkında kısa bilgilere yer verdik. Özellikle yaz aylarında insandan geçilmez ve burada sezon mart ayında açılmaya başlar. Yerli ve yabancı turistlerin özellikle tatil yeri için bodurumu sıklıkla tercih ettiklerini söyleyebiliriz.
Bodrum yeşillikleri ve manzarası ile tatil için en uygun yerlerden birisidir. Gözde mekanlardan biri olan Bodrum da yer alan Halikarnas mozolesi dünyanın yedi harikalarından biri olarak kabul edilmiştir. Aynı zamanda burası yunan ve mısır mimarisi olarak yapılmış bir anıt mezarıdır. Bulunan kolonlar da ise mısır mimarisinin özellikleri yansıtılmıştır. Daha çok mısır mimarisi göz önüne koyulmuştur. Halikarnas mozolesi denince insanların aklına direkt olarak dünyanın yedi harikası geliyor.
Bahsettiğimiz gibi dünyanın yedi harikasından biri ise Halikarnas mozolesi olarak karşımıza çıkıyor. Bu mozoles o kadar görkemli ve ihtişamlı bir şekilde tasarlanmıştır ki böylelikle dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilmiştir. Halikarnas mozolesi nerede? diye merak den ziyaretçiler için Bu harika eser en popüler tatil merkezlerinden biri olan Muğla ilinin Bodrum ilçesinde yer alıyor. Gelen turistlerin de oldukça dikkatini çeken bu tarihi yer gezilesi ve görülesi yerlerden biridir. Sizler için derleyip içerik ürettiğimiz bu yazımızda Halikarnas mozolesi hakkında bilgi’ye yer verdik.
Mozole Nedir?
Halikarnas mozolesi hakkında detaylı bilgilere yer vermeden önce mozole nedir ve ne için kullanılır öncelikle buna değinelim. Mozole; doğu ve batı için birbirine benzer ancak farklı anlamlar içerir. Batı dilinde mozole; anıt mezarlarını ifade eder. Türkçe de ve doğu dillerinde anıt mezar olarak bilinen yerlerin bazılarına türbe ya da kümbet adı verilir. Mozole kelimesi ise dünya literatürün de Halikarnas mozolesi ile girmeyi başarmıştır.
Halikarnas Mozolesi Hakkında Genel Bilgi
Bu yazımızda sizler için Halikarnas mozolesi hakkında kısa bilgi’ye yer vereceğiz. Halikarnas mozolesi hakkında merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını içeriğimizin devamından bulabileceksiniz. Öncelikle bu mozoles bodrum iline gittiğiniz de muhakkak gezip görebileceğiniz tarihi yerler arasındadır. Halikarnas mozolesi ne zaman yapıldı? Diye soracak olursanız bu mozoles M.Ö 355 senesinde Karya kralı Mausolos tarafınca kendi adına yaptırmaya başladığı ve M.Ö 353 senesinde kız kardeşi ve bunun yanında eşi olan Artemisia tarafından tamamlatılmış bir anıt mezarıdır. Mozolesin yapıldığı yerişe halikarnassos olarak bilinmektedir.
Bu eser maalesef ki günümüze kadar taşınamamıştır. Mozole, mısır ve yunan mimarisi ile harmanlanmış bir yapı olduğu için oldukça dikkat çekiyor. Anıt mezar esnasında kullanılmış kolonlar yunan mimarisini andırırken, üçgen çatısı ise mısır mimarisini andırmaktadır. Bu iki harika mimarinin ise devasa bir anıt mezarda birleşmesi ile dünyanın yedi harikalarından biri olan Halikarnas mozolesi ortaya çıkmıştır.
Devasa Mozole
Halikarnas mozolesi özellikleri yukarıda da bahsettiğimiz gibi mısır ve yunan mimarisinin birleşimi ile ortaya çıkmış bir yapıdır. Aynı zamanda mozolesin çok büyük olduğu bilinir. Gösterişli ve şatafatlı bir anıt mezarıdır. Bunun yanında Halikarnas mozolesi özellikleri taban ölçülerinin 32 metreye 38 metre olduğu bilinmektedir. Mozolesin bulunduğu alanın ise bir zamanlar 105 metreye 242,5 metre olduğu bilinmektedir. Anıtın yüksekliği ise 55 metredir. Bu yüksekliği günümüzde 20 kat apartmana denk geldiğini söyleyebiliriz. Anıt mezarın büyüklüğünü ve devasalığını bu yükseklikten yola çıkarak hayal edebilirsiniz.
Anat Mezarın Mimarları ve Heykeltıraşları
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu devasa ve gösterişli Halikarnas mozolesi nerede diye merak eden ziyaretçilerimiz için bu anıtın Bodrum ilçesinde yer aldığını belirtmiştir. Bu yapının mimarisi Pytheos’tur. Bu yapı hakkında çok eski dönemlerden bahsedildiği için isimler hakkında tam net bilgi vermek aslında doğru olmaz. Bunun yanında bir diğer mimarisinin tahmini olarak Satyros olduğu söylenmektedir. Vitruvius, döneminin en önemli heykeltıraşlarının bu eserde çalıştığını söylemiştir. Bu heykeltıraşlar ise şunlardır;
- Bryaksis
- Dürbün
- Leokhares
- Timotheos
Bu heykeltıraşlardan bazıları Yunanistan’dan getirilmiştir. Bryaksis ise zaten karyalı bir heykeltıraştır.
Halikarnas Mozolesi Hikayesi
Anıt mezar olarak Halikarnas mozolesi hikayesi hakkında çok fazla araştırmalarda bulunulmuş ve bu yapının hikayesi günümüze kadar ulaşmıştır. Artemisia mausolosu’un eşi ve kız kardeşidir. M.Ö 353 senesinde kral mausolos’un hayatını kaybetmesi ile bunun yerine geçmiştir. Karya kraliçesi artemisia’nın o zamanlar iki farklı tarihi önemli olayı olmuştur. Bunlar;
- Rodoslulara karşı kazanılan zafer
- Anıt mezar olan eşinin mezarını tamamlaması
Artemisia kraliçe olduğu dönemler Rodosluların onlara saldıracağı haberini alır ve donanmasını Halikarnas’ta bulunan gizli geçitten geçirerek Rodosluları büyük şaşkınlığa uğratır. Kraliçe Rodosluların gemilerine el koyarak Rodos’u kuşatır. Büyük başarılara imza atan kraliçe ise daha güvenilir ve daha saygın biri haline gelir. Kraliçe döneminde olan en unutulmaz anılardan biri ise eşinin mezarını tamamlamasıdır. Kraliçe sayesinde mozole bitmiş ve dünyanın yedi harikasından biri olan Halikarnas mozolesi yerini almıştır. Bu yedi harika sayılan anıtsal mezarın seneler boyunca ayakta kalmayı başardığı biliniyor. Halikarnas mozolesi hikayesi de bu şekildedir.
Günümüzde Halikarnas Mozolesi
Şuan Halikarnas mozolesi mezar odası girişini kapatan 2 ton ağırlığa sahip olan taş bloklardan biri yapının koridor kısmında sergilenir. Bu iki ton ağırlığındaki bloğun yerine alınmasını sağlayan kişi ise Charles Thomas Newton’dur. İngiliz araştırmacısı Charles Thomas Newton anıt mezarda yürütülen kazı çalışmalarına katılarak bu çalışmalar esnasında bloğun gerçek yerine alınmasında büyük katkısı vardır.
Aynı zamanda bununla da kalmayan Charles Thomas Newton kazı çalışmaları esnasında bulduğu kabartmaları da İngiltere’nin başkenti Londra’da yer alan British Museum’a götürmüştür. Bu kabartmaların günümüzde ne yazık ki kopyaları sergilenmektedir. Her ne kadar anıt mezar günümüze kadar gelememiş olsa da bazı eserleri farklı ülkelere götürülmüşte olsa biraz hayal gücü ve mekanın o yaşanan atmosferi ile dünyanın yedi harikasından biri olan Halikarnas mozolesini görmeniz unutulmaz ve harika olacaktır.
Halikarnas Mozolesi Nerede, Nasıl Gidilir ve Giriş Ücreti Ne Kadardır?
Ziyaretçiler Halikarnas mozolesi giriş ücreti ne kadar? Halikarnas mozolesi hangi ülkededir? Merak ediyor. Bizler de sizin için Halikarnas mozolesi hakkında merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını cevapladık. Halikarnas mozolesi Muğla ilinin Bodrum ilçesinde yer almaktadır. Bu tarihi yer şuan günümüzde açık hava müzesi olarak kullanılmaktadır. Halikarnas mozolesi Mausolos adına kırışı ve kız kadresi tarafından Halikarnassos’ta yaptırılmıştır.
Dünyanın yedi harikalarından biri olan Halikarnas mozolesi kolonları ile adeta Yunan mimarisini andırır, çatıları ile de mısır mimarisini andırır. Yunan ve mısır mimarisi ile ortak yapılan ve anıt mezar olarak kullanılan mozole yabancı turistlerin ülkemize geldiğinde oldukça dikkatini çekmiştir. Anıt pers imparatorluğunun kralı mausolos için yapılmıştır. Karia artemisia 2. Kralın hem kız kardeşi hem de karısıdır. Mozolesin inşa emrini ise o vermiştir.
Yapı ise yunan mimarları tarafından tasarlanmıştır. Mezarın yüksekliği yaklaşır olarak 45c metredir. Mezarlığın 4 bir yanına da heykeller inşa edilmiştir. Mozole’nin bitmiş hali dünyanın yedi harikalarından biri olmuştur. Mozolenin iç mimari ise bodrum evlerini andırmaktadır. Kolonları ile yunan çatısı ile mısır mimarisini andıran mozolesin farklı bir mimarisi vardır. Mozolesin bu özelliği ise ondan sonra yapılan anıt mezarlara mozole denilmesini sağlamıştır.
Mozolenin ilk yapısı 32×39 metre ebatlarında sayılıp 4 ana bölümden oluşuyordu. 12. Yüz yıla kadar sağlam bir şekilde ulaşan bu yapı daha sonra burada gerçekleşen bir deprem ile yerle bir olarak yok olmuştur. 1402 senesinde bodruma gelen Jean şövalyeleri buraya geldiklerinde yapıyı yıkık bir şekilde görmüştür ve burayı taş ocağı olarak kullanıp bodrum kalesinin yapımında ise bu taşları kullanmıştır.
Hal böyle olunca mozolenin son kalan kısımları da tahrip olarak günümüzde açık hava müzesi olarak düzenlenmiştir. Mozole basit bir anıt mezar olarak görünür, fakat fazla mimarlık ustalığı gerektirdiği için pek çok bilim adamı bu yapıyı hala incelemeye değer bir esere olarak görmüştür. Mozole, sadece dış görünüşü ile değil iç görünüşü ile de gelen ziyaretçilerinin bir hayli dikkatini çekmiştir. İçerisinde ilginç tüneller yer almaktadır. Söylenen rivayetlere göre ise bu tüneller artemis tapınağı ve amfi tiyatroya kadar devam ediyormuş. Yapının mimarisinin bu kadar eskiye dayanması ve tarihi olmasından dolayı kaçakçıların da gözlerinden kaçmayıp dikkatini çekmiştir.
Şu anda koruma altına alındığı için artık herhangi bir tahribat söz konusu değildir. Anıtı son olarak ayakta görenlerden birisi ise M.S 12. Yüz yılda yaşamış olan piskopos eustathios’tur. Bu anıtın 1500 sene ayakta kaldığı söylenmiştir. Müze binası kapalı ve yarı açık olmak üzere iki bölümden oluşur. Kapalı şekilde bulunan topoğrafik harita burayı gezenlerin yapıyı ve şehri daha iyi tanımalarına olanak sağlamıştır.
Halikarnas Mozolesi Giriş Ücreti 2022
Ziyaretçiler tarafından en çok merak edilen konuların başında ise Halikarnas Mozolesi Giriş Ücreti gelmektedir. Eğer bir müze kartınız mevcut ise bir sene için de iki defa Plus müze kart sahibiyseniz sınırsız olarak ziyaret etme imkanınız vardır. Halikarnas mozolesi giriş saatleri ise yaz döneminde 1 Nisan 2 ekim tarihleri arasında saat 08.00’da başlayıp akşam saat 19.00’da son bulur.
Kış döneminde 1 ekim- 1 nisan tarihleri arasında başlayıp saat 08.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. T.C ve turizm bakanlığının belirlemiş olduğu müze ve ören yerlerine sağlanan girişlerde uygulanacak olan usul ve esaslara göre yönergenin 10.maddesine uygun olarak müze ve ören yerleri dini bayramların ilk günü saat 13.00’e kadar kapalıdır.
Halikarnas Mozolesine Nasıl Gidilir?
Halikarnas mozolesinin daha önce Muğla ilinin bodrum ilçesinde yer aldığını söylemiştik. Halikarnas mozolesi bodrum limanına oldukça yakın bir yerde yer almaktadır. Bodrum merkezden sahili takip ederek ilerlediğiniz zaman direkt olarak karşınıza çıkacaktır. Eğer limandaysanız saray sokak’tan yukarı doğru ilerleyerek 200 metre yürüdükten sonra karşınıza çıkacak olan Turgut reis caddesinden Bodrum Kalesi yönüne ilerlediğiniz zaman sağ tarafta müzenin giriş kapısını göreceksiniz. Ulaşımı ve gitmesi oldukça kolay olan Halikarnas mozolesine bodruma geldiğiniz zaman muhakkak uğramanızı tavsiye ederiz.
Halikarnas Mozolesi Hakkında Bilinmeyenler
Halikarnas mozolesi kral mausolos için Artemisia tarafından halikarnassos’ta yaptırılmıştır. Halikarnas mozolesi taşlarının kalıntıları şuan günümüzde Türkiye’nin güney-batısında yer alan bodrum kalesinde bulunmaktadır. M.Ö perslerin büyük İskender’in ordusuna karşı kuşatma esnasında Halicanassus oldukça büyük hasar görmüştür.
Mezar da 13. Yüz yılda depremler tarafından hasar görüp yıkılmıştır. 1404 senesine kadar mozolenin yalnızca taban kısmı tanınabilir bir haldeydi. 16. Yüz yılda ise mozole Rodos şövalyeleri tarafından istilaya uğranarak yağmalandı. Günümüzde bu kalıntılardan kalan bir kısmı bodrum kalesinin duvarlarında izlerine rastlanılmaktadır.
Halikarnas Mozolesinin Son Hali, Dünyanın Yedi Harikasından Biri Halikarnas Mozolesinden Kalan Antik Kalıntılar
Yapının dekoratif heykelli olanları dışında ayakta kalan parçaları Malta’nın Aziz John şövalyeleri tarafından Bodrumda yapılan St Peter kalesinin duvarlarında yapı olarak kullanılmıştır. 1850 senelerinde mozoleden kalan pek çok heykel kırıntıları ve parçaları keşfedildi. Bodrum kalesinden yine farklı kalıntılar çıkarıldı. Bunların pek çoğu şuan ise günümüzde Londradaki British Museum da sergilenmektedir. Bu sergilenen parçalar ise erkek figürünün büyük heykelinin ve bir başka kadına ait olan başka bir heykeli ve çeşitli bütünlük biçimlerinde pek çok aslan ve atı içermektedir. Şuan mozolenin bulunduğu yer bugün etrafa saçılmış olan pek çok taş ve sütun tamburu olan toprak çukur kadardır.
Halikarnas Mozolesi Hikayesi
Halikarnassos’ta bulunan mausolos kralı için yapılan ve o kadar büyük bir yapıya ve ihtişama sahip olan aynı zamanda tüm süslemeleri ile dikkat çeken hali ile Romalılar buna duydukları büyük hayranlıktan dolayı ülkelerinde olan tüm mezarlara Mausolea adı vermiştir. Yaklaşık olarak 45 metre yüksekliktedir ve aynı zamanda mermerden yapılmış çok katlı bir yapıya sahiptir. İki yunan mimar pythius ve stayrus tarfından tasarlanıp yapılmıştır.
Mezarın dış duvarlarında tanrı ve tanrıçaları tanımlayan pek çok heykel bulunmaktaydı. Timotheus, bryaxis gibi pek çok heykel tıraşlar ve komşu ülkelerden birçok sanatçılar bu proje için istihdam edilmiştir. Mezarın iç kısma pek çok hayvan heykeli ve savaşta yunun ve amazon savaşçılarının heykelleri ile süslenmiştir. Türbenin çatısı ise 24 basamaklıdır ve aynı zamanda bir piramiti andıran şekli vardır. Karianın kraliyet kasasında biriktirdiği tüm zenginlikleri antik dünyada bu zamana kadar görülen en cömert kişisel inşaat projelerine harcanmıştır. Kendisi ve torunları için bitirilmiştir.
Artemisia bir sene önce ölmüş olmasına karşın muhtemelen M.Ö 200 civarlarında tamamlanmıştır. Kocası ve ailesi ile bir sonraki nesiller ile birlikte defnedilecekti. Şehirler ve iktidarlar için oldukça kutsal olan bu anıt şehrin tam göbeğinde geniş bir şekilde yek almakta ve büyük bir merdiven sayesinde agoraya bağlanmaktadır.
Halikarnas Mozolesinin Kalıntıları Oldukça Dikkat Çekiyor
Dünyanın yedi harikasından biri olarak bilinen ve 1857 senesinde İngiltere’ye kaçırılan 2 bin senelik Halikarnas mozolesinin kalıntıları hala Bodrum’da sürmektedir. Bu kalıntılar buraya ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin de oldukça dikkatinin çekiyor. Eğer yolunuz bodruma düşerse Halikarnas mozolesini ziyaret etmeden gitmenizi tavsiye etmeyiz. Bu tarihi kalıntılar insanları olukça etkileyip o zaman doğru yolculuğa çıkarıyor.
Bodrum da bulunan Halikarnas mozolesinin kalıntılarını yılın ilk çeyreğinde 3 bin 500 kişi ziyaret etmiştir. Halikarnas mozolesi M.Ö 340 seneleri arasında yaptırılmıştır. Mezar ise muğla bodrum ilçesin de tarihi adı Halikarnas’ın halikarnassos antik kentinde bulunmaktadır. Mezarın toplam uzunluğu rivayetlere göre 45 metre olduğu bilinmektedir. Mezar piramidi andıran bir görüntüsü ile katlı merdiven şeklinde idi. Aynı zamanda insan ve hayvan heykellerine sahipti. O döneme kadar yalnızca tanrıların heykelleri yapılmıştır.
Bu yapının ayrı bir önemi vardır.Halikarnas mozolesinin yapımı İngiliz arkeolog olan Charles Thomas Newton’un İngiltere’ye kaçırdığı yapı Karya kralı hayattayken başlanmıştır. Kraliçe 2. Artemisia’nın mausolos’un ölümü üzerine başlattığı ve M.Ö 351 senesinde ünlü mimar ve heykel tıraşlarına tamamlattığı eser antik dönem mimarları ve yazarları tarafından dünyanın yedi harikasından biri olmayı başarmıştır. İngiliz arkeolog olan Newton tarafından İngiltere’ye kaçırılmasından sonra eserin bulunduğu Turgutreis caddesindeki kalıntıları bile yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmiştir.
Mozolenin Türkiye’ye İadesi İçin Birkaç Çalışmalar Yapılıyor
Yaşar Yıldız(Bodrum Kalesi Su altı Arkeoloji Müzesi eski müdürü), muhabirlere yapmış olduğu açıklamalarda eserin deniz yolu ile taşındığını dikkat çekerek dev anıtın saray sokaktan sahile indirilerek yüklenmiş olduğu gemi ile İngiltere’ye götürüldüğünü söylemiştir. Yaşar Yıldız bir röportajında güya 1857 senesinde İngiliz arkeolog olan Charles Thomas Newton Osmanlıdan izin alarak burada çalışmalar yürütmüş. Fakat ellerinde herhangi bir yazılı izin belgesi yok. Diye konuşmuştur. Anıtın tekrar geri getirilmesi üzerine ise “Halikarnas Balıkçısı” Cevat Şakir Kabaağaç’ın kraliçe’ye bir mektup yazdığını söyleyen yaşar yıldız şunları ifade etmiştir:
Kabaağaç’ın anıtın geri getirilmesi üzerine kraliçeye yazdığı mektuba karşılık onlar küstahça, “Biz bodrumun mavisine daha çok yakışır diyerekten salonu maviye boyadık.” Diye cevap veriyorlar. Ben Halikarnas mozolesi ile birebir olarak çok yakından ilgilendim. Çünkü 1988 senesinde New York’taki müzeye Kanuni sultan Süleyman sergisine bakanlık temsilcisi olarak gitmiştim. Buradan ise eserleri British museum’a getirmiştim. O zaman dönemin müdürü sayılan şahıs ise bize yemek vermişti.
Benim o sıralar Topkapı müzesinde olduğumu biliyorlardı. Bodrum müze müdürü olduğumu bilen ve tanıyan bir arkeolog tarafından ‘frizleri almaya geldi.’ diye ironi bir şekilde espri yapılınca bana kusura bakmayın ama biz eserleri çalmıyoruz, çalmadığımız için değeri vermeyiz, dediler. Mozolenin tekrar Türkiye’ye geri iadesi için pek çok çalışmalar yapıldığını belirten Yaşar Yıldız bundan bir sonuç çıkmadığını ve bu eserin tekrar ana vatanında yani Bodrum’da olması gerektiğini de vurguladı.
İngiltere de Değil, Türkiye de Olmalı
Yaşar yıldızın söylemlerine göre “Tarihi eserler çıktığı yerde sergilenmelidir.” Diyor. Bu heykel üzerine çok önemli sanatçılar çalışmış pek çok sanatçının bunda emeği var sözlerini söyledi. Bu kadar önemli ve büyük bir eserin Bodrum da olduğu için bodrum’a çok büyük katkılar sağlayacağını düşünüyorum. Şuan bölge de anıtın konulmuş olduğu platform var aynı zamanda çukur var. Bölgedeki diğer eserlerin zaten bir kısmı yağmalanıp talan edilmiş durumda. Neyin ne zaman çalındığı bile bilinmiyor. Mozolenin topografik bir haritası mevcut e aynı zamanda maketi mevcut. Tarihini ve geçmişini merak edip okuyan bir insan mozoleyi ziyarete görmeye geliyor fakat yeri boş. “Bu eserlerin asla İngiltere de değil, Türkiye de sergilenmesi gerekiyor” bu eserlerin gerçek yeri Türkiye’dir diye konuşmuştur. Bodrum su altı müze müdürü Tayfun Selçuk da üzerinde çok ünlü ve önemli heykel tıraşların çalıştığı ören yerinin bu sene de misafirler tarafından oldukça ilgi gördüğünü anlattı.
Bu Yılın İlk Çeyreğinde Mausoleum’u 3 Bin 500 Kişi Ziyaret Etti
Mozolenin son senelerde yine ziyaretçi akınına uğradığını belirten Selçuk şunları anlattı: “Yapı, antikçağın önemli heykel tıraşları tarafından herhangi bir ücret alınmadan yapılmış. 42 metre yüksekliğe sahip olan bu yapı, dört bölümden oluşur. Yapı da ise galeri, podyum ve piramit çatı bulunuyor. Tatilciler ve aynı zamanda yerli turistler de bu yapıyı gözlerinde canlandırarak tatilin keyfini çıkarıyor. Yerli ve yabancı turistler burada geçmişin tarihini yaşamanın ve tarihle iç içe olmanın mutluluğunu yaşıyor. Bu senenin ilk çeyreğinde mausoleum’u ziyaret eden ziyaretçi sayısı 3 bin 500’ü aşmıştır.”
Muğla gezilecek yerler yazımızı da incelemenizi tavsiye ederim.
